Çalışma deneyimi bulunan herkes bir dönem iş ile alakalı stres yaşamıştır. Sevdiğiniz bir işte bile çalışıyor olsanız, iş yerinizde zaman zaman stresli hissedebilirsiniz. Bu stres kronik hale geldiği zaman fiziksel ve ruhsal sağlığınıza zarar vermeye başlar. Bazen iş yerinizdeki gerginlikleri önleyemezsiniz ama onlarla baş etmeyi öğrenebilirsiniz.
1. Düşük maaş
2. Aşırı iş yükü
3. İlerleme ve gelişme imkanlarının azlığı
4. Cazip veya geliştirici bir meslek olmayışı
5. Sosyal destek azlığı
6. İş ile ilgili kararları kontrol edememe
7. Tutarsız istekler, belirsiz performans beklentileri
İş ile alakalı stres maalesef kişi evine geldikten sonra da devam eder. Stres devam ettikçe kişinin sağlığı ve iç huzuru etkilenir. Stresli bir iş ortamı baş ağrısı, karın ağrısı, uyku bozukluklari, öfke kontrol problemleri, konsantrasyon bozuklukları gibi problemlere yol açabilir. Kronik stres ise anksiyete, uykusuzluk, yüksek tansiyon, bağışıklık sistemi bozukluğu gibi durumlara yol açabilir. Aynı zamanda depresyon, yeme bozuklukları, kalp rahatsızlıklarına da öncülük edebilir. İnsanlar, iş stresi ile sağlıksız yollarla mücadele ederler: Aşırı yemek, sağlıksız yemek, sigara içmek, alkol ve madde tüketmek gibi.
Güne olumlu başlayın: Çocukları okula gönderip trafik ile savaş verdikten sonra insanlar işe genellikle stresli gelir. Bu yüzden iş yerinde daha tepkisel olurlar. Gününüze planlı, güzel bir kahvaltı ederek, olumlu bir tutumla gelirseniz karşınıza çıkacak stres etkenleri ile daha iyi baş edersiniz.
Stres etkenlerinizi tespit edin: Bir- iki hafta boyunca, hangi durumların stresinizi tetiklediğini, o durumlarda neler yaptığınızı kaydetmek için bir günlük tutun. Düşüncelerinizi, duygularınızı, ortam ile ilgili bilgileri, ortamdaki kişileri, nasıl tepki verdiğinizi yazın. Sesinizi yükselttiniz mi? Bir şeyler mi atıştırdınız? Yürüyüşe mi çıktınız? Not alırsanız stres etkenlerinizi ve tepkilerinizi tespit edebilirsiniz.
Sağlıklı tepkiler geliştirin: Abur cubur veya alkol ile stresinizi bastırmak yerine, gerginliklerle sağlıklı şekilde mücadele edin. Örneğin egzersiz yapmak, çok iyi bir stres boşaltma yöntemidir. Hobilerinize ve sevdiğiniz aktivitelere zaman ayırın. Kitap okumak, konsere gitmek gibi hoşunuza giden aktiviteleri yapmaya çalışın. Stres yönetimi için sağlıklı uyku alışkanlıkları da çok önemlidir. Geç saatlerde kafein almamaya çalışın ve akşamları bilgisayar ve televizyon kullanımınıza dikkat edin.
Sınır koyun: Günümüzün dijital dünyasında 7/24 ulaşılabilir olmak insanın üzerinde çok büyük baskı kurar. İş ve özel yaşam dengelerinizi düzenleyin. Mesela akşamları e-postalarınızı kontrol etmeyin, akşam yemeği yerken iş telefonlarınızı açmayın.
Deşarj olun: Kronik stres ve bunalmanın olumsuz etkilerinden korunmak için, stres-öncesi durumumuza dönebiliyor olmamız gerekir. Yani bazı zamanlar çalışmaya beynimizi tamamen kapatıp iş hakkında hiç düşünmemeliyiz. Tatil günlerinizi kullanın, rahatlayıp kafanızı boşaltın. İzin alamıyorsanız da bir süre telefonunuzu kapatıp iş ile alakası olmayan aktivitelere yönelebilirsiniz.
Rahatlamayı öğrenin: Meditasyon, derin nefes egzersizleri, mindfulness (anlık deneyimleri gözlemleyip düşüncelerinizi yargılamadığınız durum) gibi tekniklerle stresinizi azaltabilirsiniz. Her gün birkaç dakikanızı yürümeye ve nefes almaya ayırın. İş yerinde öğle aralarında yürüyüş yapabilirsiniz.
Yöneticinizle konuşun: Çalışan sağlığı, iş yerinde üretkenlikle doğrudan bağlantılıdır. Yöneticinizin görevi de çalışanlarının refahını sağlayarak üretkenliği arttırmaktır. Yöneticinizle açık bir konuşma yapabilirsiniz. Bu konuşmanın amacı şikayetlerinizi dökmek değil, belirlediğiniz stres etkenleri ile baş etme yolları bulabilmenizdir. Bu konuşma zaman yönetimi, beklentiler, destek almak veya bir takım değişiklikler yapmak yönünde olabilir.
Destek alın: Arkadaşlarınızdan ve ailenizden destek alarak stresiniz ile baş edebilirsiniz. İş yerinizin stres ile baş etmeye dair kaynakları olabilir. Eğer stresten dolayı çok bunalmış hissederseniz bir terapist ile konuşabilirsiniz.