BİTKİSEL YAĞLAR KALP HASTALIKLARINDA SAVAŞI KAZANDI

Son beş yıldır kuyruk yağı ve tereyağı gibi doğal ama hayvansal yağ tüketiminin sağlıklı olduğunu açıklayan ve kalp sağlığını bozmadığını tekrarlayan bazı uzmanların verdiği bilginin oldukça yanlış bir beslenme bilgisi olduğu Amerikan Kardiyoloji Enstitüsü tarafından netlik kazandı. Time dergisinin “Yağ Savaşları” makalesi yayınlandıktan sonra  “haklıydık” diyenlere karşı yeni açıklanan önemli bir araştırma doğru bilgi olan katı yağların kalp sağlığına son derece zararlı olduğu bilgisini tekrardan doğruladı. Araştırmacılar bu son bilgiler sayesinde uzun süredir çeşitli yağ tüketiminin kalp sağlığı üzerinde oluşturduğu belirsiz etkilere netlik getirmiş oldu. 

BESLENME KILAVUZUNDA  DEĞİŞİKLİK YOK 
Hepimiz biliyoruz ki, beslenmeyle ilgili bir çok konu üzerine yapılan araştırmaların bazısı bir şeyin sağlığa yararlı olduğunu söylerken, bazısı zararlı olduğunu savunur. Geçmiş aylarda, yağlar ve sağlığa olan etkileri de kesinlikle bu kategoride yer aldı ve bir türlü netlik kazanamadı. Onlarca yıl doktorlar doymuş yağ asitlerinin (kırmızı et, yağlı süt ürünleri ve kızartmaların içerisinde bulunan yağ çeşitleri) sağlığa ne kadar zararlı olduğundan bahsederken, bazı araştırmalar doymuş yağ içeren yemekleri az veya çok tüketmenin kalp sağlığı üzerinde bir değişiklik yaratmadığını savunmuştur. Bunun üzerine tereyağı margarin yerine tercih edilmeye başlanmış aynı zamanda da bolca yenilse dahi yağların sağlığımız açısından bizi endişelendirmesine gerek olmadığı bazı uzmanlar tarafından üstüne bastırılarak belirtilmiştir. 

Şimdi ise Amerikan Kardiyoloji Koleji Dergisi'nde yayınlanan bir araştırma bu kafa karışıklığına netlik kazandırıyor. Doymuş yağ asitlerinin, kalp sağlığına oldukça zararlı olduğunu belirten bu araştırma daha önceki araştırma sonuçlarının neden bu kadar belirsiz olduğuna dair bir açıklama getiriyor. Bu açıklamada belirtilen şu: Kişiler doymuş yağ asit tüketimini azaltsa bile, bu yağlar yerine tercih ettikleri yiyecekler en az onlar kadar zararlı. Katı formda doymuş ve trans yağ asidi içeren yağ çeşitleri kalp hastalıklarında ciddi bir beslenme suçlusu. Bu nedenle yazılı basında bazı uzmanlar tarafından belirtilen; yeni beslenme önerilerinde serbest doymuş yağ tüketiminin kalp hastalıklarından korur bilgisinin yer almayacağını tüketicilere bildirdi. 

“BİTKİSEL YAĞLARI YETERLİ TÜKETİN”
Harvard Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, 30 yıl süren 84 bin 628 bayan ve 42 bin 908 erkek içeren iki farklı araştırmayı inceledikten sonra yüksek miktarda doymuş yağ asidi tüketen kişilerin, az miktarda doymuş yağ tüketen kişilere göre, kalp hastalığı riskinin çok daha yüksek olduğunu gözlemlemişler. Aynı zamanda, çoklu doymamış yağ asitlerini (sağlıklı bitkisel yağlar) ve tam tahıllı karbonhidrat çeşitlerini daha çok tüketen kişilerin kalp hastalık riskinin, tüketmeyen kişilere göre, çok daha düşük olduğu saptanmıştır.

Bu açıklanan yeni araştırma da, doymuş yağları diyetinden çıkaran kişilerin kolaylıkla vücutta yağa dönüşebilen işlenmiş karbonhidratlara yöneldiğini, işlenmiş karbonhidrat tüketiminin artmasıyla da kalp hastalıklarının riskini arttığı belirtilmiştir. Burada doymuş yağın etkisinin olmaması değil işlenmiş yani endüstriyel şeker tüketiminin artmasına bağlı gelişen kalp hastalıkları ortaya çıktığı için “ne kadar doymuş yağ yersen ye zararsızdır” sonucu büyük bir hata olarak topluma empoze edilmeye başlanmıştır. Özetle; geçmişte yapılan ve doymuş yağların kalp hastalıkları üzerinde etkisi olmadığını gösteren araştırmaların, bu şekilde sonuçlanmasının nedeni kişilerin doymuş yağ yerine işlenmiş karbonhidrat tüketmeyi tercih etmesinden kaynaklanmaktadır. Doymuş yağ yerine tam tahıllı karbonhidrat ve bitkisel yağları tüketen kişilerin kalp hastalık riskini yüzde 9 ile yüzde 25 arasında azaldığı gösterilmiştir. 

Sonuç olarak, doymuş yağ asitlerinden ve hayvansal yağlardan olabildiğince az tüketip, bunlar yerine daha sağlıklı olan zeytinyağı, bitkisel yağlar ve tam tahıllı karbonhidrat tüketmeyi tercih ederseniz kalbinize iyilik yapmış olacaksınız.

Uzman Diyetisyen Selahattin DÖNMEZ