2025 Altın Küre Ödülleri Sahiplerini Buldu
10 dakika okunma süresi
Tüketicilerin gerçek beslenme bilgileri ile yüzleşmesinin önemli olduğunu vurgulamak istiyorum. Çünkü kalp hastalıkları ile beslenme arasında kafa karışıklığı oldukça üst düzeyde. Ancak toplum sağlığı araştırmaları kalp-damar hastalıkları için risk faktörü oluşturan kandaki trigliserit, toplam ve LDL kolesterol değerleri açısından duyarlı olmalarının temelde çok önemli belirleyiciler olduğunu belirtiyor. Kayda değer önemli araştırmalar kalp hastalıklarının belirleyicileri olan bu kan değerlerini yükselten diyet etmenlerinin günlük beslenmede fazla tüketilen doymuş ile trans yağlar ve rafine edilmiş endüstriyel şekerlerden kaynaklandığını işaret ediyor. Bunu açıklayan değerli iki bilimsel mekanizmanın vücudumuzda da nasıl etki ettiğini sizlerle paylaşmak istiyorum.
Mekanizma 1: Kan şekerini hızlı yükseltebilen saflaştırılmış karbonhidrat içeren besinler yenildiğinde kanda ani ve aşırı yükselten kan şekerini normal düzeye indirmek için pankreastan salgılanan insülin hormonu kan şekerini düşürmenin yanı sıra trigliseritlerin yükselmesine ve damarı koruyan sizlerin iyi huylu olarak bildiği HDL kolesterol türünün de düşmesine neden olmaktadır. Ayrıca früktoz içeren saflaştırılmış besinler de fazla tüketildiğinde kan yağları yükselmekte, insülin direnci gelişmekte, kalp hastalıkları için zemin hazırlayan karın iç bölgesi yağlanma tetiklenmektedir.
Mekanizma 2: Yağlı süt, kaymaklı yoğurt, kuyruk yağı, kırmızı etin yağlı kısımları, krema, kaymak ve şarküteri ürünlerinde bulunan yağ asidi çeşitleri olan laurik asit, miristik asit ve palmitik asitler kalp damarlarını zedeleyen LDL kolesterol türünün artışını sağladığı görülmüştür. Bu yiyecekleri günlük yenilen miktarına bağlı olarak kan kolesterolünü arttırma şekilleri de farklılık gösterebilmektedir. Ayrıca tereyağı, oda ısısında tereyağı gibi katı formda durabilen (yani sıvı – akışkan olmayan formları dışında) bazı margarin çeşitleri, pişirme sırasında kek, kurabiye, bisküvi gibi yiyeceklerde oluşan trans yağ asitleri LDL kolesterolü arttırıp, HDL kolesterolün kanda azalmasını sağlayarak direk kalp hastalıklarında olumsuz etki yaratmaktadır.
Uzman Diyetisyen Selahattin DÖNMEZ