GLÜTENSİZ DİYET MODA MI?

Sıklıkla bir çok kişiden duyduğumuz “ben glüten tüketmiyorum”, “glütensiz diyet yapıyorum” cümleleri gerçekten bilinçli mi yapılıyor yoksa glüteni kesmek gerçekten birçok açıdan işe yarıyor mu? Diyetisyen Zeynep Köse Çapay, ALEM için yazdı.

26 Ekim 2018 Cuma 18:28 | Son Güncellenme:
4 dakika okunma süresi

Glüten; buğday-yulaf, arpa, çavdar gibi tahılların yapısında bulunan bir proteindir. Ekmek veya hamura elastikiyet sağlayan madde olarak da düşünebilirsiniz.

GLÜTENSİZ DİYET tedavi olarak çölyak hastalarında uygulanır. “Çölyak hastalığı” otoimmun hastalıklardan biridir ve dünya nüfusunun yüzde 1’i çölyaklıdır. Bu oldukça ciddi bir sayı olmakla beraber dünyada çölyak hastalığı olduğunun farkında olmayan da birçok insan var. Çölyak hastaları glütenli gıda tükettikleri zaman aşırı bir bağırsak hareketi, kusma, ağrı, acı, kramp, kronik yorgunluk , bağışıklık sisteminde düşüklük ve sık hastalanma gibi durumlarla karşılaşabilirler. Bu tarz belirtileri olan kişilerin  mutlaka çölyak testi yaptırmaları gerekir.

Bir de glüten intoleransı veya hassasiyeti tanımından bahsedebiliriz. Çölyak hastası olmayan ama glüten yediği zaman benzer belirtileri yaşayan kişiler beslenmelerinden glüteni çıkardıkları zaman bu belirtilerin yok olduğunu söylemektedirler. Ancak bu tıp dünyasında hala kafa karıştıran konulardan biridir. Çünkü belirtiler “glüten duyarlılığını” yansıtsa da bazen yalnızca placebo etkisi de gösterebilmektedir. 2014 yılında yayınlanan bir makalede “glüten duyarlılığı” olduğunu  ve belirtileri yaşadığını söyleyen her dört kişiden yalnızca birinin gerçekten glüten hassasiyeti olduğu sonucu ortaya çıkmış . Yani kimi zaman “glüten bana dokunuyor “ demekle yanılıyor olabiliriz.

Buğday alerjisi de genellikle çölyak veya glüten duyarlılığı ile karıştırılmaktadır. Bazı kişiler yalnızca buğday tükettiğinde bu semptomları yaşamaktadır. Buğday alerjiniz olup olmadığını da kapsamlı alerji testleri ile öğrenebilirsiniz.

Glütensiz beslenme ile ilgili yapılan bir çok araştırma otoimmun hastalıklar ile de ilişkilendirilmektedir. Özellikle otizim ve haşimato tirodi ile glütensiz ve  hayvansal süt -süt ürünlerin olmadığı bir beslenme düzenin bu tip hastalıklarda işe yaradığına dair araştırmalar olmakla beraber henüz kesin bir bilgi  veya sonuç çıkarmak doğru olmayacaktır.  

Popüler olduğu için moda diyetlerden biri haline gelen ve  sırf bu yüzden bilinçsizce glüteni hayatından çıkaran kişiler hayvansal proteinleri daha fazla tüketmeye yöneliyor. Bu tarz karbonhidratı düşük;  yağ ve proteini yüksek beslenme  ile uzun vadede  hastalık ve ölüm risklerini arttırmış oluyorlar.

2017 yılında 110 bin kişinin yirmi beş yıl takibi ile yapılan çalışmada ; tam tahıl ürünlerini tüketmeyerek glüteni hayatından çıkaran kişilerde kalp hastalıkları riski artmıştır. Glüten içeren  tam tahıl ürünleri lif, vitamin ve mineral bakımından zengin olmakla beraber, diyette bu besin öğelerinin yetersiz kalması kalp hastalıklarıyla ilişkilendirilmiştir. Araştırmacılar çölyak hastalığı olmayan kişilerin uzun vadede glütensiz beslenmesini önermemektedir.

Eğer gerçekten tanı konmuş çölyak, glüten duyarlılığı veya buğday alerjisi gibi bir hastalığınız yoksa glütensiz diyet yapmak uzun vadede etkili bir çözüm olmayacaktır.

 

 

 

 

 

EN ÇOK OKUNANLAR

Loro Piana, 100. Yılında İlk Sergisini Açıyor

Loro Piana, 100. Yılında İlk Sergisini Açıyor

2 dakika okunma süresi
Altın Küre 2025: En İyi Kırmızı Halı Görünümleri

Altın Küre 2025: En İyi Kırmızı Halı Görünümleri

1 dakika okunma süresi
2025 Après-Ski Stili

2025 Après-Ski Stili

6 dakika okunma süresi
2025 Altın Küre Ödülleri Sahiplerini Buldu

2025 Altın Küre Ödülleri Sahiplerini Buldu

10 dakika okunma süresi
Altın Küre 2025: Kırmızı Halının En Çarpıcı Güzellik Anları

Altın Küre 2025: Kırmızı Halının En Çarpıcı Güzellik Anları

4 dakika okunma süresi

DAHA FAZLASI

SAĞLIKLI KAHVALTI ALTERNATİFLERİ

SAĞLIKLI KAHVALTI ALTERNATİFLERİ

ŞİFA KAYNAĞI ÇÖREK OTU

ŞİFA KAYNAĞI ÇÖREK OTU

VEGAN İLE VEJETARYEN ARASINDAKİ FARK NEDİR?

VEGAN İLE VEJETARYEN ARASINDAKİ FARK NEDİR?

EN ETKİLİ EL KREMLERİ

EN ETKİLİ EL KREMLERİ

0-1 YAŞ ARASI BEBEKLER NASIL BESLENMELİ?

0-1 YAŞ ARASI BEBEKLER NASIL BESLENMELİ?

METABOLİZMA HIZLANDIRAN TARİF

METABOLİZMA HIZLANDIRAN TARİF

EVDE CİLT BAKIMI

EVDE CİLT BAKIMI

AZ UYUMAK KİLO ALDIRIYOR!

AZ UYUMAK KİLO ALDIRIYOR!

BUSE TERİM İLE SAĞLIKLI YAŞAM SOHBETİ

BUSE TERİM İLE SAĞLIKLI YAŞAM SOHBETİ

HAZMETTİRİCİ ÇAY TARİFİ

HAZMETTİRİCİ ÇAY TARİFİ

HAILEY BIEBER’IN SAĞLIK İKSİRİ

HAILEY BIEBER’IN SAĞLIK İKSİRİ

GÜNE SAĞLIKLI VE ENERJİK BAŞLAMAK İÇİN TÜYOLAR

GÜNE SAĞLIKLI VE ENERJİK BAŞLAMAK İÇİN TÜYOLAR