Yüzyıllardır bilinen, insanların üzerine savaşlar yaptığı, ticaret yolları geliştirdiği besin bileşenlerinden biridir baharatlar. Eski çağlarda, buzdolabı olmadığı için yiyecekler çabuk bozuluyordu. Yiyeceklerin tadını uzun süre koruması için bolca baharat kullanılıyordu. Günümüzde ise baharatlar daha çok, yiyeceklerin lezzetini artırmak için kullanılıyor.
Baharatlar her ne kadar yiyeceklerin lezzetini artırmak veya besinler üzerinde mikrop oluşumunu önlemek için kullanılsa da, son yıllarda bazı araştırmalarla sağlığa olumlu etkileri olduğu da gösterildi. Baharatları ve yararlarını şöyle sıralayabiliriz:
İçindeki kapsaisin isimli maddenin, metabolizmayı hızlandıracağı ve kilo vermeyi kolaylaştıracağı biliniyor. Ayrıca kırmızıbiberin boşaltım sistemine iyi geldiği ve bağırsak hareketlerini de artırarak kabızlığa karşı iyi bir çözüm olabileceği düşünülüyor, ancak aktif hemoroid sorunu olanların dikkatli olmasında fayda var.
Karabiberin grip, soğuk algınlığı gibi hastalıklarda vücut direncini artırdığı biliniyor. Özellikle çorbaların içine bolca eklendiğinde vücutta rahatlama yapıyor. Boğaz ağrısında nane ile birlikte çay olarak içildiğinde boğazdaki lokal mikroplara tesir ediyor ve boğaz ağrısına gargara etkisi yapıyor.
Tarçın vücudun şeker ihtiyacını azaltır. Özellikle şeker hastalarında veya insülin direnci olanlarda meyvelerin üzerine bir tatlı kaşığı olarak eklendiğinde metabolizma üzerine olumlu etki yapar. Ağız kokusuna birebir olan karanfille birlikte rulo tarçın olarak kaynatılıp içildiğinde şeker isteğini köreltir. Karanfili sade olarak çiğnemek de ağız mukozasındaki yaraları iyileştirir ve ağız sağlığına katkıda bulunur.
Zencefil çok güçlü bir anti-oksidandır. Yani hücrelerin içinde oluşan zararlı maddelerden vücudu korur. Bal ile karıştırılarak boğaz ağrılarına çok iyi gelir. Ağızda çıkan aft’lara lokal olarak uygulanabilir.
Zerdeçalda bolca bulunan demir, manganez ve C vitamini hafıza üzerine çok güçlü etkiye sahiptir. Bağışıklık sistemini iyileştirir. Ayrıca kalp damar hastalıkları üzerine olumlu etkisi vardır. O nedenle balınıza, reçelinize zerdeçal eklemeyi ihmal etmeyin. Zencefil de aynı şekilde bağışıklık üzerine çok etkilidir. Gribe ve soğuk algınlığına birebir gelir. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Mide-bağırsak üzerine rahatlatıcı etkisi vardır. Gaz problemi ve hazımsızlığı sık yaşayanlara çay olarak içilmesi önerilir. 1 yemek kaşığı nane, 1 yemek kaşığı rezene ve birkaç parça zencefili demleyip yemeklerden sonra içebilirsiniz.
Baharatları satın alırken ambalajlı ve az satın almak en doğrusudur. Açıkta ve nemli ortamda tutulan baharatlar küflenebilir ve tazeliğini kaybeder. Satın alınan baharatlar ya cam bir saklama kabında ya da nem geçirmez buzdolabı naylon poşetlerinde saklanabilir. Mutfağın en serin yerinde karanlıkta ve ocaktan uzakta tutmakta fayda var. Mümkünse buzdolabı kapağında saklamak en doğrusudur.