Bir Tenorun Hikayesi: Mario Frangoulis'in Sanatla Geçen 35 Yılı
20 dakika okunma süresi
Western filmleri, Batı kültürünün derinliklerini, vahşi doğanın zorlu koşullarını ve sınırların keşfedilmesiyle ilgili hikayeleri anlatan Amerikan sinemasının en ikonik türlerinden biri. Western filmleri; gerçek olaylardan kurgusal hikayelere, Vahşi Batı'daki toplumsal çatışmalardan intikam yolculuklarına, romantizmden maceraya pek çok konuyu ele alıyor. Aynı zamanda western filmleri, Amerikan kültürüne ve tarihine ayna tutarak, bazı dönemlerin sosyal ve politik sorunlarını ele almayı da ihmal etmiyor. Erken dönem western filmleri, Amerika toprakları keşfedilirken yerliler ile kıtaya yeni gelenler arasındaki çatışmaları konu alıyor. Zaman geçtikçe western filmleri, Batılılaşan Amerika'daki iç çatışmaları ele almaya başladı. Son dönem western filmleri ise bir dönem bu türün ana kahramanı, adeta süper kahramanı olan kovboyların ve kovboy kültürünün yeniden şekillenişini ele alıyor. Geçmişten günümüze tüm zamanların en iyi western filmleri ile at üstünde bol aksiyonlu ve maceralı yolculuklara çıkıyoruz.
Yönetmen: Sergio Leone
Oyuncular: Henry Fonda, Charles Bronson, Jason Robards, Gabriele Ferzetti
Usta yönetmen Sergio Leone hakkında söylenecek bir şey varsa, o da gerçek bir western ustası olduğudur. "Once Upon A Time in the West" filmi, güzel bir kadını acımasız bir suikastçıdan korurken mızıka çalan gizemli bir yabancıyı konu alıyor. Charles Bronson'ın sert bakışları ile Henry Fonda'nın keskin mavi gözleri karşı karşıya getiren ikonik sahnesiyle "Once Upon A Time", baştan sona heyecanla izleyebileceğiniz bir yapım.
Yönetmen: Sergio Leone
Oyuncular: Eli Wallach, Clint Eastwood, Lee Van Cleef, Aldo Giuffre, Luigi Pistilli, Rada Rassimov
Tüm zamanların en iyi western filmleri listemize yine bir Sergio Leone yapımı olan, türün en büyük örneklerinden "The Good, the Bad and the Ugly" ile devam edelim. Western sinemasının en kült filmi diyebileceğimiz "The Good, the Bad and the Ugly"de, silahlı çatışmalar, kanun kaçakları, silahlı ödül avcıları, gizemli bir hazine, etkileyici bir iç savaş sahnesi ve izleyiciye bu kasvetli dünyada eşlik eden efsanevi bir film müziği bulabilirsiniz.
Yönetmen: John Sturges
Oyuncular: Yul Brynner, Steve McQueen, Charles Bronson, Eli Wallach, Horst Buchholz, Robert Vaughn, Brad Dexter, James Coburn
"The Magnificent Seven", ilhamini Akira Kurosawa'nın "The Seven Samurai" (1954) filminden alıyor. Bu ünlü Japon filminin temel taşlarını alıp kovboy estetiğiyle bezeyerek tüm zamanların en ünlü western filmlerinden birini yarattıklarını söyleyebiliriz. "The Magnificent Seven"ın hikayesi, bir grup çaresiz köylüyü şiddetli haydutlardan kurtarmak için tutulan yedi silahlı savaşçıyı takip ediyor.
Yönetmen: Clint Eastwood
Oyuncular: Clint Eastwood, Gene Hackman, Morgan Freeman, Richard Harris, Jaimz Woolvett, Saul Rubinek, Frances Fisher
Tüm zamanların en iyi western filmleri listemizde sırada günümüze daha yakın tarihli "Unforgiven" yer alıyor. Üstelik de filmin yönetmen koltuğunda bir dönemin en büyük western yıldızlarından Clint Eastwood oturuyor. Tabii kendisini başrolde kovboy olarak da izliyoruz. Emekli Eski Batı silahşoru William Munny, eski ortağı Ned Logan ve genç bir adam olan Schofield Kid'in yardımıyla isteksizce de olsa son bir iş üstlenir. Western kültürünün ve kovboy geleneklerinin artık geride kalmaya başladığını yansıtan bu filmi çekebilecek, Clint Eastwood'dan daha iyi bir isim düşünemiyoruz.
Yönetmen: Fred Zinnemann
Oyuncular: Gary Cooper, Thomas Mitchell, Lloyd Bridges, Katy Jurado, Grace Kelly, Otto Kruger
"High Noon" filmi, yıllar boyunca hem büyük övgü hem de eleştiri aldı. "High Noon", kasabasını bir grup ölümcül kanun kaçağından korumak için zamana karşı yarışan Şerif Will Kane'i konu alıyor. Politik içerikli bir film olan "High Noon", geçmişin batı mecazlarını alıp tepetaklak eden ilk "revizyonist western'lerden" biri olarak kabul ediliyor. Western filmleri genellikle uygarlığı uygar olmayana karşı yöneten güçlü bir erkeği konu alır, ancak "High Noon"da kasaba halkının şeriflerine sırt çevirdiğini ve onu bu yaklaşan tehditle yüzleşmek için yalnız bıraktığını görürüz.
Yönetmen: Sam Peckinpah
Oyuncular: William Holden, Ernest Borgnine, Robert Ryan, Edmond O'Brien
Sam Peckinpah'ın western destanı "The Wild Bunch", etraflarındaki değişen dünyaya rağmen emekli olmadan önce son bir büyük soygun yapmak isteyen, yaşlanmakta olan bir grup kanun kaçağını konu alıyor. Ancak artık, bir zamanlar bildikleri "vahşi batı", şimdi demiryolları ve daha fazla kanun görevlisiyle dolu, daha modern ve korunaklı haldedir. "The Wild Bunch" ile kendinden önce gelenlere göre daha olgun ve incelikli bir western filmi izliyoruz.
Yönetmen: Howard Hawks
Oyuncular: John Wayne, Dean Martin, Ricky Nelson, Angie Dickinson, Walter Brennan, Ward Bond, John Russell
"Rio Bravo" filminde, Amerika'nın batısındaki küçük bir kasabanın şerifi, yerel bir kötü adamın erkek kardeşini hapiste tutmaya çalışırken engelli bir adamdan, bir sarhoştan ve genç bir silahşordan yardım ister.
Yönetmen: James Mangold
Oyuncular: Russell Crowe, Christian Bale, Logan Lerman, Dallas Roberts, Ben Foster, Peter Fonda
"3:10 to Yuma" filmi, toprağını kaybetmek üzere olan ve bunun bedelini ödemesinin tek yolunun ise tehlikeli bir kanun kaçağı Ben Wade'i Yuma'ya götürmesi olan küçük ölçekli çiftçi Dan Evans'ı takip ediyor. Wade'in eski ekibinin peşlerinde olması gibi pek çok engelle birlikte uzun ve zorlu bir yolculuk onları beklemektedir. Bir yandan eski dünyanın kanunsuz topraklarında ilerlemelerini, bir yandan da Wade'in, Evans'ın aklıyla oynayarak onu serbest bırakmaya ikna etmeye çalışmasını izleriz.
Yönetmen: George Roy Hill
Oyuncular: Paul Newman, Robert Redford, Katharine Ross, Strother Martin, Henry Jones, Jeff Corey
Western türünün en iyi yönlerinden biri, yarattığı ilginç karakterler. Bunu, bazen tamamen kurgusal karakterler üzerinden bazense "Butch Cassidy and the Sundance Kid" filmindeki gibi gerçek insanların mitleştirilmiş versiyonları üzerinden görüyoruz. Butch ve Sundance, sinema tarihinin en ikonik ikililerinden biri olabilir. Kötü giden bir tren soygununun ardından Butch ve Sundance kendilerini kanundan kaçarken bulurlar ve eğer genç ölmeyi planlamıyorlarsa Amerika'dan kaçmak zorundadırlar.
Yönetmen: John Ford
Oyuncular: Henry Fonda, Lina Darnell, Victor Mature, Cathy Downs, Walter Brennan, Tim Holt, Ward Bond
Earp Ailesi'nin, sığırları çalınmış ve erkek kardeşleri öldürülmüştür. Bu durum da Earp'ler ile Clanton Ailesi arasında bir hesaplaşma yaşanmasını zorunlu hale getirir. "My Darling Clementine", drama ve romantik türlerindeki bir western filmi olarak karşımıza çıkıyor.
Yönetmen: Sergio Leone, Monte Hellman
Oyuncular: Clint Eastwood, Marianne Koch, Gian Maria Volonte, Wolfgang Lukschy, Sieghardt Rupp, Joseph Egger
Sergio Leone'nin "Dollar Trilogy"si, tüm zamanların en büyük üçlemelerinden biri olarak anılmakta ve her şey, "A Fistful of Dollars" olarak bilinen küçük bir 'spagetti western' ile başladı. Düşük bütçeli bu minimal filmin başrolünde ise o zamanlar pek de tanınmayan bir aktör olan Clint Eastwood yer alıyor. Film, başarısızlığa mahkum görünüyordu. Ancak İtalya'da yapılan bu western filmi hem ülkede hem de yurt dışında büyük bir hit oldu, ve 'spagetti western' alt türünün de doğuşuna yol açtı. "A Fistful of Dollars" filminde, kasabaya yeni gelen silahlı bir yabancı olan Joe, kasabadaki iki grup arasında bir savaşın başladığını öğrenir ve tam da istediği şekilde bu savaşın tam ortasına düşer.
Yönetmen: Ethan Coen, Joel Coen
Oyuncular: Jeff Bridges, Matt Damon, Hailee Steinfeld, Josh Brolin, Domhnall Gleeson, Barry Pepper, Dakin Matthews
"True Grit" filminde inatçı bir genç, babasının katilinin izini sürmek için zorlu bir şeriften yardım ister. 2010 yapımı "True Grit", Henry Hathaway imzalı 1969 yapımı aynı isimli filmin bir uyarlaması olarak karşımıza çıkıyor. Tüm zamanların en iyi western filmleri listemizde bu ünlü filmin güncel versiyonuna yer vermemizin nedeni ise Coen Kardeşler'in harika yönetmenliği ve muazzam oyuncu kadrosunun başarılı performansları.
Yönetmen: John Huston
Oyuncular: Humphrey Bogart, Walter Huston, Tim Holt, Bruce Bennett, Barton MacLane, Alfonso Bedoya
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu, En İyi Yönetmen ve En İyi Senaryo Oscar'larını kazanan "The Treasure of the Sierra Madre" filminde, 1920'lerin Meksika'sında iş arayan iki talihsiz Amerikalı, eski bir madenciyi Sierra Madre Dağları'nda altın madenciliği yapmalarına yardım etmesi için ikna eder.
Yönetmen: Howard Hawks, Arthur Rosson
Oyuncular: John Wayne, Montgomery Clift, Joanne Dru, Walter Brennan, Coleen Gray, Harry Carey, John Ireland, Noah Beery Jr.
"Red River" filminde toplumsal çatışmaları, bir ailenin gözünden izliyoruz. Dunson, 14 yılı aşkın bir çalışmanın sonucu olan bir sığır sürüsünü Missouri'deki varış noktasına götürür. Ancak yol boyunca gösterdiği zalimce davranışlar, üvey oğlunun önderliğinde bir isyana neden olur.
Yönetmen: John Ford
Oyuncular: John Wayne, Jeffrey Hunter, Vera Miles, Ward Bond, Natalie Wood, John Qualen, Olive Carey, Henry Brandon
Bir Amerikan İç Savaşı gazisi, erkek kardeşinin ailesinin Teksas'taki çiftliğine yapılan bir baskında katledilmesinin ardından yeğenini Amerikan yerlilerinden kurtarmak için yıllarca süren bir yolculuğa çıkar. "The Searchers" filmi, ilk çıktığı dönemde çok sevilse de aradan geçen yıllarda ırkçı yaklaşımıyla oldukça eleştirildi. Ancak gerek sinematografisi gerek yönetmenliği gerekse de döneminin politik duruşunu dokümante etmesi nedeniyle sinema tarihinin mihenk taşlarından biri olarak western filmleri arasında önemli bir yere sahip.
Yönetmen: Ethan Coen, Joel Coen
Oyuncular: Tommy Lee Jones, Javier Bardem, Joshn Brolin, Woody Harrelson, Kelly Macdonald, Garret Dillahunt, Tess Harper, Barry Corbin
Ethan ve Joel Coen'in, senaryosunu Cormac McCarthy'nin romanından uyarlayarak çektiği "No Country for Old Men", adeta western'e, western kültürüne ve kovboy geleneklerine veda niteliğinde bir film. İsminden de anlaşılacağı gibi kovboyları "ihtiyarlar" olarak konumlandıran film, "İhtiyarlara Yer Yok" diyerek bu dünyada artık geçmişe ve geçmişin geleneklerine yer olmadığını gösteriyor. Ve bunu o kadar başarılı bir şekilde yapıyor ki En İyi Film, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu, En İyi Yönetmen ve En İyi Uyarlama Senaryo dallarında Oscar kazanırken, En İyi Sinematografi, En İyi Kurgu, En İyi Ses Miksajı ve En İyi Ses Kurgusu dallarında da adaylık elde etti. "No Country for Old Men" filminde sıradan bir avcı, Rio Grande yakınlarında ters giden bir uyuşturucu anlaşmasına denk gelir ve ortada bulduğu iki milyon dolardan fazla nakit parayı almaya karar verir. Bu durum, korkunç bir kaosu ve bolca şiddeti tetikler.
Yönetmen: John Ford
Oyuncular: John Wayne, Claire Trevor, Andy Devine, John Carradine, Thomas Mitchell, Louise Platt
"Stagecoach" filminde, aralarında sarhoş bir doktor ve müvekkilinin parasını çalarak kaçan bir banka müdürünün de bulunduğu, posta arabasıyla seyahat eden bir grup insanın yolculukları, Geronimo tehdidiyle karmaşık hale gelir ve bu süreçte birbirleri hakkında daha fazla şey öğrenmek durumunda kalırlar.
Yönetmen: Quentin Tarantino
Oyuncular: Leonardo DiCaprio, Jonah Hill, Samuel L. Jackson, Jamie Foxx, Kerry Washington, Christoph Waltz
Quentin Tarantino'nun üst düzey spagetti western'i "Django Unchained", kısa süre önce serbest bırakılan Django'nun, bir ödül avcısı olan Dr. King Schultz tarafından kendisiyle birlikte ödül avlamak için işe alınmasını konu alıyor. Django, yolculukları boyunca nasıl silah kullanılacağını ve kendini nasıl koruyacağını öğrenir ve adeta ölümcül bir katile dönüşür. Django ve Schultz, Django'nun kayıp eşinin nerede olduğunu öğrenince, onu korkunç Calvin Candie'nin elinden kurtarmak için yola çıkar. Bolca aksiyon, bolca kan ve son derece eğlenceli hikaye anlatıcılığı ile "Django Unchained", western özelliklerine bürünmüş tipik bir Tarantino filmi.
Yönetmen: John Ford
Oyuncular: James Stewart, John Wayne, Vera Miles, Lee Marvin, Edmond O'Brien, Andy Devine, Ken Murray
"The Man Who Shot Liberty Valance" filminde bir senatör, eski bir arkadaşının cenazesi için bir batı kasabasına döner ve onun kökenlerinin öyküsünü anlatır.
Yönetmen: Edwin S. Porter
Oyuncular: Gilbery M. 'Bronco Billy' Anderson, A.C. Abadie, George Barnes, Justus D. Barnes, Walter Cameron, John Manus Dougherty Sr., Walter Cameron
Tüm zamanların en iyi western filmleri listemizin kapanışını Amerikan sinemasının ilk western filmlerinden biri olan "The Great Train Robbery" ile yapmanın uygun olacağını düşündük. "The Great Train Robbery" filminde bir grup haydut, cüretkar bir tren soygunu düzenler ancak peşlerinde kararlı bir grup bulur.