Bir Tenorun Hikayesi: Mario Frangoulis'in Sanatla Geçen 35 Yılı
20 dakika okunma süresi
C vitamini, vücudunuzun doğal savunmasını güçlendirebilen güçlü bir antioksidandır.
Antioksidanlar, bağışıklık sistemini güçlendiren moleküllerdir. Bunu, hücreleri serbest radikal adı verilen zararlı moleküllerden koruyarak yaparlar.
Serbest radikaller biriktiğinde, birçok kronik hastalıkla bağlantılı olan oksidatif stres olarak bilinen bir durumu teşvik edebilirler.
Araştırmalar, daha fazla C vitamini tüketmenin kandaki antioksidan seviyenizi %30'a kadar artırabileceğini gösteriyor. Bu, vücudun doğal savunmasının iltihapla savaşmasına yardımcı olur.
C vitamini, kan antioksidan seviyenizi artırabilen güçlü bir antioksidandır. Bu, kalp hastalığı gibi kronik hastalık riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Türkiye'de yetişkinlerin yaklaşık üçte biri yüksek tansiyona sahiptir.
Yüksek tansiyon, sizi küresel olarak önde gelen ölüm nedeni olan kalp hastalığı riskine sokar.
Çalışmalar, C vitamininin hem yüksek tansiyonu olan hem de olmayanlarda kan basıncını düşürmeye yardımcı olabileceğini göstermiştir.
Bir hayvan araştırması, C vitamini takviyesi almanın, kalpten kan taşıyan kan damarlarını gevşetmeye yardımcı olduğunu ve bu da kan basıncı seviyelerinin düşmesine yardımcı olduğunu buldu.
Ayrıca, 29 insan çalışmasının analizi, sağlıklı yetişkinlerde C vitamini takviyesi almanın sistolik kan basıncını (üst değer) 3,8 mmHg ve diyastolik kan basıncını (düşük değer) 1,5 mmHg azalttığını buldu.
Yüksek tansiyonu olan yetişkinlerde, C vitamini takviyeleri ortalama olarak sistolik kan basıncını 4,9 mmHg ve diyastolik kan basıncını 1,7 mmHg azalttı .
Yüksek tansiyon, yüksek trigliserit veya LDL (kötü) kolesterol düzeyleri ve düşük HDL (iyi) kolesterol düzeyleri gibi birçok faktör kalp hastalığı riskini artırır.
C vitamini, kalp hastalığı riskini azaltabilecek bu risk faktörlerini azaltmaya yardımcı olabilir. Örneğin, 293.172 katılımcıyla dokuz çalışmanın analizi, 10 yıl sonra günde en az 700 mg C vitamini alan kişilerin, C vitamini takviyesi almayanlara göre kalp hastalığı riskinin %25 daha düşük olduğunu buldu.
İlginç bir şekilde, 15 çalışmanın bir başka analizi, C vitamini takviyeleri değil gıdalardan tüketmenin daha düşük kalp hastalığı riski ile bağlantılı olduğunu keşfetti. Ancak bilim adamları, C vitamini açısından zengin gıdaları tüketen kişilerin ek alan kişilere göre daha sağlıklı bir yaşam tarzı izleyip izlemediğinden emin değildi. Bu nedenle, farklılıkların C vitamininden mi yoksa diyetlerinin diğer yönlerinden mi kaynaklandığı belirsizliğini koruyor.
13 çalışmanın bir başka analizi, günde en az 500 mg C vitamini almanın kan kolesterolü ve trigliserit seviyeleri gibi kalp hastalığı risk faktörleri üzerindeki etkilerini inceledi. Analiz, bir C vitamini takviyesi almanın LDL (kötü) kolesterolü yaklaşık 7,9 mg/dL ve kan trigliseritlerini 20,1 mg/dL kadar önemli ölçüde azalttığını belirledi. Kısacası, günde en az 500 mg C vitamini almanın veya tüketmenin kalp hastalığı riskini azaltabileceği görülüyor. Bununla birlikte, zaten C vitamini açısından zengin bir diyet tüketiyorsanız, takviyeler ek kalp sağlığı yararları sağlamayabilir.
Gut, Türk yetişkinlerin yaklaşık %3'ünü etkileyen bir artrit türüdür. İnanılmaz derecede ağrılıdır ve eklemlerin, özellikle de ayak başparmağının iltihaplanmasını içerir. Gut hastalığı olan kişilerde şişlik ve ani, şiddetli ağrı atakları görülür. Kanda çok fazla ürik asit olduğunda gut belirtileri ortaya çıkar. Ürik asit, vücut tarafından üretilen atık bir üründür. Yüksek seviyelerde kristalleşebilir ve eklemlerde birikebilir.
İlginç bir şekilde, birkaç çalışma C vitamininin kandaki ürik asidin azalmasına yardımcı olabileceğini ve bunun sonucunda gut ataklarına karşı koruma sağladığını göstermiştir. Örneğin, 1.387 erkeği içeren bir araştırma, en fazla C vitamini tüketenlerin, en az tüketenlere göre kandaki ürik asit düzeylerinin önemli ölçüde daha düşük olduğunu buldu. Başka bir çalışmada, C vitamini alımının gut gelişimiyle bağlantılı olup olmadığını belirlemek için 20 yıl boyunca 46.994 sağlıklı erkek izlendi. C vitamini takviyesi alan kişilerin gut riskinin %44 daha düşük olduğu bulundu. Ek olarak, 13 çalışmanın analizi, 30 gün boyunca C vitamini takviyesi almanın plaseboya kıyasla kan ürik asidini önemli ölçüde azalttığını buldu. Kısaca C vitamini açısından zengin gıdalar ve takviyeler, kan ürik asit düzeylerinin düşmesi ve gut riskinin azalmasıyla ilişkilendirilmiştir.
Demir, vücutta çeşitli işlevleri olan önemli bir mikro besindir. Kırmızı kan hücreleri yapmak ve vücutta oksijen taşımak için gereklidir.
C vitamini takviyeleri, diyetteki demirin emilimini iyileştirmeye yardımcı olabilir. C vitamini, bitki bazlı demir kaynakları gibi zayıf emilen demirin emilmesi daha kolay bir forma dönüştürülmesine yardımcı olur.
Et önemli bir demir kaynağı olduğu için bu özellikle etsiz beslenen insanlar için yararlıdır. Aslında, sadece 100 mg C vitamini tüketmek demir emilimini %67 oranında artırabilir. Sonuç olarak, C vitamini demir eksikliğine yatkın kişilerde anemi riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Bir çalışmada, hafif demir eksikliği anemisi olan 65 çocuğa C vitamini takviyesi verildi. Araştırmacılar, takviyenin tek başına anemilerini kontrol etmeye yardımcı olduğunu buldu. Düşük demir seviyeniz varsa, daha fazla C vitamini açısından zengin gıdalar tüketmek veya C vitamini takviyesi almak kandaki demir seviyenizi iyileştirmeye yardımcı olabilir.
İnsanların C vitamini takviyesi almasının ana nedenlerinden biri, C vitamini bağışıklık sisteminin birçok bölümünde yer aldığından bağışıklıklarını güçlendirmektir. İlk olarak, C vitamini, vücudu enfeksiyona karşı korumaya yardımcı olan lenfositler ve fagositler olarak bilinen beyaz kan hücrelerinin üretimini teşvik etmeye yardımcı olur. İkincisi, C vitamini, bu beyaz kan hücrelerini serbest radikaller gibi potansiyel olarak zararlı moleküllerin zararlarından korurken daha etkili çalışmasına yardımcı olur.
Üçüncüsü, C vitamini cildin savunma sisteminin önemli bir parçasıdır. Aktif olarak cilde taşınır, burada bir antioksidan görevi görebilir ve cildin bariyerlerini güçlendirmeye yardımcı olabilir. Çalışmalar ayrıca C vitamini almanın yara iyileşme süresini kısaltabileceğini göstermiştir.
Dahası düşük C vitamini seviyeleri, kötü sağlık sonuçlarıyla ilişkilendirilmiştir.
Örneğin, pnömonisi olan kişilerde C vitamini seviyeleri daha düşük olma eğilimindedir ve C vitamini takviyelerinin iyileşme süresini kısalttığı gösterilmiştir.
Demans, dünya çapında 35 milyondan fazla insanı etkiler ve tipik olarak yaşlı yetişkinlerde görülür. Çalışmalar, beyin, omurga ve sinirlerin (tamamen merkezi sinir sistemi olarak bilinir) yakınındaki oksidatif stres ve iltihaplanmanın bunama riskini artırabileceğini düşündürmektedir. C vitamini güçlü bir antioksidandır. Bu vitaminin düşük seviyeleri, düşünme ve hatırlama yeteneğinin bozulmasıyla ilişkilendirilmiştir.
Ayrıca, birkaç çalışma demansı olan kişilerin kandaki C vitamini düzeylerinin daha düşük olabileceğini göstermiştir. Ayrıca, yiyeceklerden veya takviyelerden alınan yüksek C vitamini alımının, yaşlandıkça düşünme ve hafıza üzerinde koruyucu bir etkisi olduğu gösterilmiştir.
Özetle C vitamini, diyetten veya takviyelerden alınması gereken suda çözünür bir vitamindir. Antioksidan seviyelerini artırma, kan basıncını düşürme, gut ataklarına karşı koruma, demir emilimini iyileştirme, bağışıklığı artırma ve kalp hastalığı ve bunama riskini azaltma gibi birçok etkileyici sağlık yararıyla ilişkilendirilmiştir. Genel olarak C vitamini takviyeleri, diyetinizden yeterince almakta zorlanıyorsanız C vitamini alımınızı artırmanın harika ve basit bir yoludur.