22 Eylül Cumartesi günü kapılarını açan 4. İstanbul Tasarım Bienali, 4 Kasım’a kadar öğrenmeyle ve tasarımla ilişkimizi sorgulayan pek çok proje ve etkinliğe ev sahipliği yapıyor. İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından VitrA sponsorluğunda ‘Okullar Okulu’ başlığı altında düzenlenen ve Jan Boelen’in küratörlüğünü üstlendiği bienal, günümüzde öğrenmenin ne anlama geldiği, nasıl tasarlandığı ve tasarlanması gerektiği gibi sorular etrafında şekilleniyor.
Altı mekan, altı okul
Ücretsiz olarak ziyaret edilebilen bienal bu yıl, altı farklı mekana yayılıyor. Sergilerin yanı sıra birçok etkinliğe de ev sahipliği yapan Akbank Sanat, Yapı Kredi Kültür Sanat, Pera Müzesi, Arter, SALT Galata ve Studio-X Istanbul, bienalde tasarımla etkileşim halindeki alanlardan birine odaklanan ayrı bir okula dönüşüyor: Bozum Okulu, Akışlar Okulu, Ölçekler Okulu, Dünya Okulu, Zaman Okulu ve Sindirim Okulu.
Altı kıtadan 200’ün üzerinde katılımcı
Bienalde tasarım, mimari, biyoloji, sosyoloji, gastronomi, pedagoji, ekoloji, teknoloji ve ekonomi gibi pek çok farklı alandan, altı kıtadan 200’ün üzerinde katılımcının sergi ve projeleri yer alıyor. Haritalardan yiyeceklere, ölçüm birimlerinden zamana, el sanatlarından yapay zekaya, resimden uzay istasyonuna kadar tasarımı ve öğrenme biçimlerimizi farklı açılardan ele alan projelere ev sahipliği yapan bienal, düşündürücü sorular soruyor: Tasarım eğitimi nasıl farklı olabilir? Eskiden ve yeniden neler öğrenilebilir? Gelenekselle teknoloji nasıl bir araya gelebilir? Farklı ağlar içinde nasıl farklı üretimler yapılabilir?
“Tasarım bienalini Okullar Okulu olarak adlandırarak geleneksel ‘kurum olarak okul’ çağrışımının ötesine geçmeyi hedefledik. Her şey ve her yer bir okul olabilir; tasarım ile girdiğimiz en ufak etkileşim bile pedagojiktir” diyen küratör Jan Boelen, Okullar Okulu temasının çıkış noktasını ve bienalin yapısını anlatıyor. Bienalin cevaplar sunmaktan ziyade sorulara yol açmasını istediklerini belirten Boelen, “Tasarımı ve tasarlamaktan öğrenmeyi bir pedagoji olarak ele alıyoruz. Tasarım, eğitim ve tasarım eğitimi hakkında bir tartışma başlatmak istiyoruz” diyor.
Tematik Tasarım Rotaları
100’ü aşkın söyleşi, performans, yüz yogası, blockchain atölyesi, koleksiyonerlik sohbeti, yemek atölyesi, kafe sohbeti, haritalama çalışması ve film programıyla eğitimi okulun ötesine taşıyarak tüm şehre yayan bienal, bu yıl ilk kez katılımcıların şehre daha önce hiç bakmadıkları bir gözle bakmalarını sağlayan tematik Tasarım Rotaları da düzenliyor. İstanbul’un dört bir yanında gerçekleşecek ve her birine alanında önde gelen isimlerin rehberlik edeceği özel turlar, bir yandan Okullar Okulu temasını farklı bakış açılarıyla düşünme fırsatı yaratırken, bir yandan da İstanbul’un tasarım gözüyle adım adım yeniden keşfedilmesine olanak sağlıyor. Biletlerini biletix.com’dan temin edebileceğiniz Tasarım Rotaları’nın programı şu şekilde:
• Ahmet Ümit eşliğinde ‘3 Roman 1 Gezi’ turu, 12 Ekim Cuma, saat 10:00
• Prof. Dr. Murat Güvenç’in anlatımıyla ‘İstanbul Hanlar Bölgesi’ turu, 13 Ekim Cumartesi, saat 09:30
• Pedallıyorum ekibi rehberliğinde ‘Boğazda Bisikler Turu’, 14 Ekim Pazar, saat 09:00
• Teğet Mimarlık kurucularından Ertuğ Uçar eşliğinde ‘İstanbul Fenerleri’ turu, 18 Ekim Perşembe, saat 11:00
• İstanbul Müzik Festivali Direktörü Efruz Çakırkaya ve İstanbul Caz Festivali Direktörü Harun İzer’in anlatımıyla ‘Müzik Turu’, 24 Ekim Çarşamba, saat 15:00
3 kilometrelik rotada öne çıkanlar
Yaklaşık 3 kilometrelik bir yürüyüş rotasına yayılan bienal, “Bilmemek, yeni bir şey öğrenmenin ilk adımıdır” yaklaşımı ile cevaplar önermiyor; aksine önceden belirlenmiş sonuçlar oluşturmanın sınırlandırıcı yapısı olmaksızın, olasılıkların araştırılıp önermelerin denenebileceği bir istisna mekânı sunuyor.