Metabolizma, vücudun temel fonksiyonlarını devam ettirebilmek için bir günde ihtiyaç duyulan minimum enerji miktarıdır. Dinlenme anında vücudun kalori harcama hızına bakılarak ölçülür ve kişiden kişiye değişiklik gösterir. Yemek yeme, uyuma, temizlenme ve benzeri faaliyetler sırasında vücut devamlı kalori yakar.
Ne kadar kaslıysanız metabolizmanız o kadar iyi çalışır. Tembel ve hareketi sevmeyen, kastan ziyade yağ fazlalığı olanlarda metabolizma hızı daha düşüktür. Metabolizma hızı çocuklarda, çalışanlarda ve erkeklerde daha yüksektir. Eğer metabolizmanızın yavaş çalıştığını düşünüyorsanız önce bu konuda deneyimli bir uzman doktora başvurmalısınız. Doktorunuz şüphelenirse tiroit, insülin ve şeker başta olmak üzere çeşitli testleri yaptıracak ve bir bozukluk varsa gerekli ilaçları verecektir.
1. Uyku esnasında vücut kendini onarır, hücrelerdeki metabolik atıklar temizlenir ve “vücut yenileyici hormonlar” olan Melatonin ve Büyüme Hormonu düzeyi yükselir. Yani, ‘metabolizmam canlansın’ diyorsanız, kaliteli ve düzenli uyku şarttır.
2. Tempolu yürüyüş, zumba, bisiklet sürmek, ip atlamak gibi aerobik egzersizleri düzenli olarak yapmaya özen gösterin.
3. Metabolizma hızının en belirleyici faktörü kas dokusudur ve kaslarınızı düzenli olarak çalıştırmak bu açıdan büyük önem taşımaktadır. Bu yüzden, ağırlık egzersizleri yapmanızı tavsiye ederim. Ancak bunları yapmanızı etkileyebilecek bir sağlık sorununuz varsa, mutlaka doktorunuza danışın.
4. İyi çalışan bir metabolizmanın yolu iyi çalışan bağırsaklardan geçer. O yüzden, lif oranı yüksek yiyecekler olan sebze, meyve ve tam tahıllı ürünleri düzenli olarak tüketin. Ayrıca günlük ortalama 2-2,5 litre su içmeyi ihmal etmeyin.
5. Vücudunuz size açlık sinyali gönderdiğinde, mutlaka cevap verin. Yani, açlığınızı ertelemeyin ama acıkmadan da yemeyin.
6. Metabolizmayı en çok çalıştıran yiyecekler, protein açısından zengin olanlardır. Beslenmenizde dengeli şekilde protein kaynakları olmasına özen gösterin.
7. Yeşil çay ve kahve içeriğindeki kafein nedeniyle metabolizma çalıştırıcı etkiye sahiptir. Günlük iki fincan yeşil çay veya sade/az sütlü kahve tüketmek bu açıdan fayda sağlayacaktır. Ancak uzun süre kafein tüketen bireylerin, kafein eşiğinin daha yüksek olduğunu da bilmenizi isterim. Yani, yıllardır kahve içen kişilerin bünyesi kafeine alışkın olduğundan, bu içeceklerin onların metabolizmaları üzerindeki hızlandırıcı etkisi daha az olacaktır.