Müzayede Terimleri Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

Müzayede evleri, kendi jargonları olan bambaşka bir dünya. “Bayrak kaldırmak”, “pey vermek”, "beyaz eldiven satışı" gibi kalıplar, bu dünyada yeniyseniz kulağa yabancı gelebilir. Ancak bir kez alıştıktan sonra gerçekten anlaşılır olduğunu göreceksiniz. Yeni başlayanlar için rehber niteliğinde müzayede terimleri hakkında bilmeniz gereken her şey.

YAZAR: Çisem Danacı
27 Kasım 2023 Pazartesi 15:11 | Son Güncellenme:
6 dakika okunma süresi

Sanat eserlerinden antikalara, lüks objelerden özel koleksiyonlara dek pek çok içerikte ürünleri bulabileceğiniz müzayedelerin ilk örneklerine M.Ö. 500 yılında dahi rastlanıyordu. O günden bu zamana oldukça değişim geçirmiş ve belli evrensel kurallarla yürütülür hale gelmiş açık artırmalarda duyduğunuz bazı terimler kafa karıştırıcı olabilir. Kimine kulak aşinalığınızın olduğu kimini belki de ilk kez duyacağınız, ancak öğrendikten sonra hem yerel hem de uluslararası müzayedeleri takip etmenizi oldukça kolaylaştıracak terimleri bir araya getirdik.

Lot

Sotheby's 'lot'u şöyle tanımlıyor: "Müzayedede tek bir birim olarak satışa sunulan münferit bir nesne veya nesne grubu."

Bayrak Kaldırma (Bidding)

Telefon üzerinden veya müzayede salonunda bir parça yani lot için teklif vermek.

Tahmin (Estimate)

Müzayede evleri, bir eserin ne kadara satılabileceğini tahmin etmek için en düşükten en yükseğe bir fiyat aralığı belirler. Bunlar, eğitimli tahminler olsa da bir eserin değerinin kesin bir göstergesi olarak alınmamalı. Tahmini fiyatlar, teklif vermeyi teşvik etmek için harikadır ve PR amaçları için iyi çalışır ancak kesin satış bedeli olmadığını akılda tutmak gerek.

Pey Vermek (Reserve)

Pey vermek, potansiyel alıcının, mal sahibinin lot için önceden kararlaştırdığı minimum fiyatı göz önünde bulundurarak teklif vermesini gerektirir. Bu fiyat, tahmini fiyatın aksine hiçbir zaman önceden kamuya açıklanmaz.

Çekiç Vurmak (Hammer)

Müzayedede sunulan parça için artan fiyatlarla teklifler sunulur. En yüksek teklifin üzerine çıkan yeni biri olmazsa, müzayede yöneticisi çekiç vurarak parçayı satışa kapatır ve söz konusu parça, en yüksek teklifi vermiş olan kişi için ayrılır.

Çekiç Fiyatı (Hammer Price)

Kelimenin tam anlamıyla, çekicin düştüğü andaki belirlenmiş olan fiyat. Çekiç fiyatı, teklif yarışındaki kazanan tekliftir. Ek vergiler, yeniden satış telif hakkı veya alıcı primi gibi ücretleri içermez.

Beyaz Eldiven Satışı (White Glove Sale)

Beyaz Eldiven Satışı, bir müzayededeki her parçanın başarılı bir şekilde satılması durumunda kullanılan bir terim. Bu terim, müzayededeki eserlere zarar vermemek adına eserleri tutarken ve sergilerken giyilen beyaz eldivenlere atıfta bulunuyor. Ayrıca beyaz eldiven satışı, çok sık rastlanan bir durum olmadığı için de önemli. Eğer bir müzayedede tüm parçalar satılırsa, sembolik olarak bir çift beyaz eldiven müzayede yöneticisine takdim edilir.

Konsinyatör (Consignor)

Mülkünün satışını bir müzayede evine emanet eden kişi. Mal, satılana kadar gönderenin yani mal sahibinin mülkiyetinde kalır.

Fiyat Sabitleme (Price Fixing)

Bir piyasada aynı tarafta yer alan kişiler arasında sabit bir fiyattan satmak/almak için yapılan anlaşma.

Burned (YanmışPparça)

Bir eser satılmadığında (veya satın alınmadığında), o zaman burned (yanmış) olarak adlandırılır. Yanmış bir parça, müzayedede tekrar nasıl satılacağını büyük ölçüde etkileyebilir ve hem alıcıların hem de satıcıların gözünde eser üzerinde psikolojik bir baskı yaratabilir.

Chandelier Bid (Avize Teklifi)

Bu, müzayedecinin müzayede sırasında bir eserin daha fazla talep görmesini sağlamak için bir teklif uydurmasıdır. Yasa dışı olmamakla birlikte, avize teklifler sanat piyasasında hoş karşılanmamakta.

Collusion (Gizli anlaşma)

Kimi zamana alıcılar ve satıcılar ya da bir grup teklif veren, eserin değerini artırmak veya fiyatını düşürmek için birlikte çalışabiliyor. Buna, gizli anlaşma anlamında "collusion" deniyor ancak bunun, yaşa dışı bir iş birliği olduğunu belirtmeliyiz.

Shills

Hayalet veya kukla teklif olarak da bilinen sahte tekliflerle açık artırma fiyatlarını yükselten kişiler.


Karl Lagerfeld Müzayedesi

Hitchcock Filmlerinden Christie's Müzayedesi'ne

Son Dönemin Dikkat Çeken Müzayedeleri

EN ÇOK OKUNANLAR

Notre Dame Katedrali Kapılarını Yeniden Açtı

Notre Dame Katedrali Kapılarını Yeniden Açtı

2 dakika okunma süresi
Modanın Şapka Dehası: Stephen Jones

Modanın Şapka Dehası: Stephen Jones

4 dakika okunma süresi
Bir Tenorun Hikayesi: Mario Frangoulis'in Sanatla Geçen 35 Yılı

Bir Tenorun Hikayesi: Mario Frangoulis'in Sanatla Geçen 35 Yılı

20 dakika okunma süresi
Denizden Sofraya: İstanbul'un En İyi Deniz Ürünleri Restoranları

Denizden Sofraya: İstanbul'un En İyi Deniz Ürünleri Restoranları

1 dakika okunma süresi
2025 Altın Küre Adayları Açıklandı

2025 Altın Küre Adayları Açıklandı

16 dakika okunma süresi

DAHA FAZLASI

Gotham Ödülleri 2024 Kazananlar Listesi

Gotham Ödülleri 2024 Kazananlar Listesi

2024 Ekim Etkinlik Ajandası: Şehirde Neler Oluyor?

2024 Ekim Etkinlik Ajandası: Şehirde Neler Oluyor?

Haluk Bilginer Uluslararası Emmy Ödülleri'nde İkinci Kez Aday

Haluk Bilginer Uluslararası Emmy Ödülleri'nde İkinci Kez Aday

2024 İstanbul Tiyatro Festivali'nde Dikkat Çeken Oyunlar

2024 İstanbul Tiyatro Festivali'nde Dikkat Çeken Oyunlar

2024 Contemporary Istanbul Edisyonunda Neler Oluyor?

2024 Contemporary Istanbul Edisyonunda Neler Oluyor?

2024 Ağustos Etkinlik Ajandası: Şehirde Neler Oluyor?

2024 Ağustos Etkinlik Ajandası: Şehirde Neler Oluyor?

2024 Eylül Etkinlik Ajandası: Şehirde Neler Oluyor?

2024 Eylül Etkinlik Ajandası: Şehirde Neler Oluyor?

2024 Temmuz Etkinlik Ajandası: Şehirde Neler Oluyor?

2024 Temmuz Etkinlik Ajandası: Şehirde Neler Oluyor?

2024 Emmy Ödülleri Adayları Açıklandı

2024 Emmy Ödülleri Adayları Açıklandı

Leros Adası: Eşsiz Doğa ve Kültürel Aktiviteler

Leros Adası: Eşsiz Doğa ve Kültürel Aktiviteler

Eylülde Sanat ve Müzik Şöleni

Eylülde Sanat ve Müzik Şöleni

Netflix'ten 11 Yerel Yapım: Türkiye'den Dünyaya Açılan Hikayeler

Netflix'ten 11 Yerel Yapım: Türkiye'den Dünyaya Açılan Hikayeler