Koleksiyonerler İçin NFT Eserler Nasıl Sergilenmeli?

Sanat dünyasında yeni bir pencere açan NFT eserler dijital platformlar aracılığıyla yeni bir deneyim sunuyor. Son bir buçuk senedir hayatımızda olan NFT eserler koleksiyonerlerin ilgisini cezbetmiş durumda. Fiziksel etkileşimin rafa kalktığı bu eserler, izleyiciye dijital evrende farklı bir keşif alanı yaratıyor. NFT eserlerinin yaşam alanlarında nasıl sergileneceği ise son günlerde sıkça sorulan sorulardan biri. Pek çok koleksiyoner bu dijital eserleri gerçek dünyadaki evlerinde nasıl sergileyeceğini bilmiyor. NFT eserin dijital ekrandan yansıyan görüntüsünün güzel olması için konumlanışı kadar, hangi çözünürlükte gösterildiği bu noktada önemli oluyor. Fiziksel bir bileşeni olmayan NFT eserleri bakıma ihtiyaç duymazken, yüksek kaliteli bir monitöre bazı ek teknolojik yatırımlar yapmak gerekebiliyor. NFT sanatçıları dijital görüntülerinin rengini, ışığını ve canlılığını, bunları düzgün bir şekilde görüntüleyebilecek ekranlara ayarlamak için büyük özen gösterirken, sergilenecek ekranın en ve boy ölçüsü, dikkat edilmesi gereken noktalardan biri. Yaşamlarımıza sızan NFT eserlerin nasıl konumlanacağı, saklanacağı ve sergilenirken ne gibi ekipmanların kullanılması gerektiğinin peşine düştük. DECOL ekibinden Balkan Karışman, Omnea yöneticilerinden Cihan Çankaya ve Kalyon Kültür'ün direktörü Irmak & Ceren Arkman ile NFT eserlerin yaşam alanlarında sergilenmesi üzerine merak edilenleri konuştuk.

OMNEA

BALKAN KARIŞMAN & CİHAN ÇANKAYA

NFT eserlerin yaşam alanlarında yerleştirmesinde dikkat edilecek noktalar neler?

Bir NFT eserin yerleştirilmesi birkaç şekilde gerçekleştirilebilir. Öncelikle NFT'nin formatı önemli bir konu. NFT bir 3D dosya mı, interaktif bir program mı, yoksa standart bir video/imaj dosyası mı? Yöntemlerden ilki, NFT'nin habitatından koparılmadan, hala blockchain üzerinde barındırılan halinin gösterilmesidir. Bu NFT teknolojisini bilmeyi ve blok zincirden veri çekebilmeyi içeriyor. Bahsettiğimiz tüm formatlar bu şekilde sergilenebilir. Omnea platformu bu yöntemi kullanıyor. Diğeri ise NFT'nin dosyasının karşıdan yüklenmesi ve başka bir medyumda gösterilmeye hazır hale getirilmesidir. İlk seçenekte üretici tarafından NFT eser üzerinde yapılacak herhangi bir değişiklik canlı şekilde görülebilirken, ikincisinde NFT'nin istediğimiz andaki halini dondurmuş ve o halini gösteriyor oluyoruz. 3D bir dosyayı ve interaktif NFT'leri bu şekilde gösteremezsiniz. İkinci yöntem aslında NFT sergisi olmaktan çıkıyor ve video/imaj sergisi haline geliyor.

Balkan Karışman

NFT eserin rengini, ışığını ve canlılığını daha iyi yansıtmak için kullanılan araçların önemi nedir? Bu noktada nelere dikkat edilmeli?

Görsel eserlerin çoğunlukta olduğu düşünülürse, iyi kalitedeki bir ekran en iyi seçenek olacaktır. Bu ekranın büyüklüğü, parlaklığı konulduğu ortama göre ayarlanmalıdır. Ayrıca çoğu eserde bulunan ve tek başına da var olabilen ses faktörü de göz ardı edilmemelidir. İnteraktif ve 3D NFT'lere gelince, bunların da kullanıcı ile etkileşim yöntemini sağlayabilecek fiziksel ara yüzler kullanılmalı. Örneğin biz Omnea lasnmanında bunu joystick ve el hareketlerini algılayan bir sensör cihazı ile gerçekleştirdik.

Pek çok koleksiyoner NFT eserlerin evde veya yaşam alanlarında nasıl sergileneceğini bilmiyor. Sizce NFT eserler koleksiyonerin evinde nasıl konumlanmalı?

NFT eserlerin sergilenmesi konusu koleksiyonerin arzusu dahilinde olmakla birlikte, dikkat edilecek birkaç husus vardır. NFT eserin sahipliği konusu önceliklidir; sanatçının, sahibi olunmayan eserlerin sergilenmemesi konusunda bir beyanı varsa dikkate alınmalıdır. NFT eserler eğer on-chain yani yaşayan bir halde tutulmak isteniyorsa, internet bağlantısı ve cüzdandan doğrudan eserin gösteriminin sağlanabildiği bir platform ile bir ekran yüzeyi hazırlanmalıdır. Omnea, OnCyber gibi 3D sanal galeriler kullanılarak galeri koleksiyonları oluşturulabilir. Bu tip platformlarda ayrıca sosyalleşmek ve halka açmak da mümkün oluyor. Eğer bir imajın baskısı alınmak ve o şekilde kullanılmak isteniyorsa, NFT eserin kaynak dosyasına ulaşıldığından emin olunmalıdır. Geriye kalan çoğu karar, NFT olmayan bir esere davranıldığı gibidir.

Cihan Çankaya

NFT eserin korunmasında ve saklanmasında izlenecek adımlar neler olmalı?

NFT eserlerin saklanması kripto- cüzdanlar vasıtasıyla olur. Bu cüzdanların güvenliği en baştan itibaren en önemli konumdadır. Daha güvenli bir yol izlemek için soğuk- cüzdan denilen fiziksel cüzdanlar kullanılabilir. Bu cüzdanların şifreleri özenli bir biçimde saklanmalıdır. Çoğu zaman kullanılan bir yöntem ise, NFT'lerin bulunduğu cüzdan ile kripto varlıkların bulunduğu cüzdanları farklı tutmaktır. Böylece NFT eser koleksiyonuna daha pratik bir şekilde ulaşılabilir.

BEEPLE, "HUMAN ONE"

IRMAK & CEREN ARKMAN

NFT eserlerin yaşam alanlarında yerleştirmesinde dikkat edilecek noktalar neler?

NFT eserleri demek kavramsal olarak sorunlu. NFT bir sanat tarzı değil, sadece eserin sertifikalandırılma ve bu sertifikanın satılma tipine verilen ad. Yani aldığınız NFT, video da olabilir fotoğraf da, bir yağlıboya işin çekimi de. Nasıl sergileyeceğiniz de işin doğasına ve estetiğine göre değişecektir. Onun için tüm NFT işlere uygun olacak bir sergileme modeli düşünmek sağlıklı değil. Basılıp fiziksel olarak sergilenmek için satılan NFT'ler de var. Ama çoğunlukla bu işlerin ekranlarda sergileneceğini düşünürsek, yerleştirme konusunda gayet esnek olunabileceği söylenilebilir. İstediğimiz boyutta ekranı istediğimiz şekilde konumlandırmak mümkün. Günümüzde yaşam alanlarımız zaten ekranlarla dolu.

Irmak & Ceren Arkman

NFT eserin rengini, ışığını ve canlılığını daha iyi yansıtmak için kullanılan araçların önemi nedir? Bu noktada nelere dikkat edilmeli?

Sergilenen işin estetiği göz önünde bulundurularak buna karar verilmeli. İki boyutlu basit bir illüstrasyonun ya da 8-bit bir animasyonun NFT'sinin 4K OLED bir ekranda sergilenmesinin hiçbir gerekliliği yok. Bütün NFT'lere tek bir grup olarak bakmamak ve satın aldığımız işin özeline en uygun gördüğümüz malzemeyi kullanmak en doğrusu olacaktır. Ama çok genel bir çerçeve çizmek gerekirse, ekrana doğrudan ışık yansıtmamak ya da ekranların, ışık yaydıkları için fiziksel alanlarından daha geniş bir varlığa sahip olduğunu atlamamak ilk akla gelen konulardır. Mesela fotoğrafları 1 cm aralıkla bile asabilirsiniz ama ekranlarda böyle bir yerleşim mümkün olmaz.

Pek çok koleksiyoner NFT eserlerin evde veya yaşam alanlarında nasıl sergileneceğini bilmiyor. Sizce NFT eserler koleksiyonerin evinde nasıl konumlanmalı?

Her tür bilgisayar, telefon, tablet, ekran, NFT'ler için alan olabilir. Sanatçı izin veriyorsa sabit imajların NFT'leri basılabilir ve fiziksel olarak da sergilenebilir. NFT derken kastettiğimiz dijital dosya olarak saklanan ve sergilenen her iş ise, bunun en büyük avantajı, aynı ekranda birden fazla iş sergileyebilme imkanı. Böylelikle çok daha küçük yaşam alanlarında da büyük koleksiyonlar sergilemek mümkün oluyor. Bir yağlı boya eserin boyutunu değiştiremezsiniz ama NFT istediğiniz büyüklükte ekranda sergilenebilir. Bu başka eserlerde sahip olmadığımız bir esneklik sağlıyor. Ama şu noktanın da altını çizmek isterim; bu sadece NFT olarak satılan işlere özgü bir özellik değil, nasıl satıldığından bağımsız olarak her dijital sanat eseri için geçerli. Tek ekranda birden fazla eser sergileyebilmek koleksiyoner açısından çok özgürleştirici bir faktör. Bunu yapmanın da farklı yolları mevcut. Bizim küratör olarak önerimiz farklı eserleri arka arkaya dönecek şekilde yerleştirmektense, tek seferde bir eser sergilemek ama aynı ekranı farklı zamanlarda farklı eserler göstermek için kullanmak. Bu yaklaşımın esere daha saygı gösteren bir tutum olduğunu düşünüyoruz. Elbette bir küratörle çalışıyorsanız ve o arka arkaya sergilenebilir bir eserler seçkisi hazırlıyorsa ya da tek bir sanatçının farklı işlerini arka arkaya gösteriyorsanız, bunda bir sorun yok.

Ha:ar, "Avant grade"

NFT eserin korunmasında ve saklanmasında izlenecek adımlar neler olmalı?

Şu an için NFT'ler satın alındıkları platforma bağlılar. Korunma ve saklanma konusu da çalıştığınız platforma bağlı. Uzun vadede NFT piyasası devam edecekse genel kontroller oluşturulması gerekiyor ama daha o noktada değiliz. Şu an için satın aldığınız NFT kullandığınız platform kadar güvende ve bunu değiştirmek için sizin bireysel olarak yapabileceğiniz bir şey yok.