Kronik Stresle Nasıl Başa Çıkılır?

Dr. Hüseyin Nazlıkul, M.D. PhD, bağışıklık sistemini doğrudan etkileyen ve vücut sağlığı üzerinde olumsuz etki yaratan kronik stresle başa çıkmanın yollarını anlatıyor.

YAZAR: Dr. Hüseyin Nazlıkul, M.D. PhD,
16 Nisan 2021 Cuma 16:51 | Son Güncellenme:
16 dakika okunma süresi

Stresle Nasıl Başa Çıkılır?

Stresin bağışıklık sistemi üzerinde doğrudan olumsuz bir etkisi vardır. Bağışıklık sistemi, bedenin dinlenme ve uyku durumundaki işlevlerini kontrol eden parasempatik sinir sistemi etkisinde daha iyi çalışır. Oysa stres, sempatik sinir sistemini uyararak genel uyum sendromunu devreye sokar.

Stres altında böbreküstü bezleri gittikçe daha fazla hormon salgılarken bu kimyasal değişiklikler, timüs'ün küçülmesine neden olarak beyaz kan hücrelerinin üretimini engeller. Bu durum, bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasını önleyerek, bedeni enfeksiyon ve hastalıklara karşı daha savunmasız hale getirir. Aynı zamanda sinir hücrelerini harap ederek de depresyon, hafıza kaybı, enerji azalması, uyku bozukluğu ve cinsel sorunlara yol açar.

Strese Karşı Donanımlı Olun

Sağlıklı olmak için kronik stresten uzak bir hayat sürmek gerek. Ancak, hastalık belirtileri ve şikayetleri baş gösterdiğinde sağlığın yaşam içindeki en değerli varlık olduğunun farkına varılır. Bir İtalyan atasözünün dediği gibi: "Sağlık tuz gibidir ancak eksik olduğunda fark edilir." Psikolojik araştırmalara göre sağlıklı insanlar genellikle belli yaşam standartlarıyla ve bireysel nitelikleriyle hastalıklı insanlardan ayrılmaktadır. Stresle mücadele etmeyi bilen insanlar, yaşamlarını yönlendirirken çok fazla sarsılmazlar. Stresle mücadeleden yoksun insanlar ise bunun bedelini ruhsal ve fiziksel rahatsızlıklarla öderler. Stresin oluşmasında çevrenin de önemli bir rolü vardır. Ancak uygun bir ortamda stresin tehdit edici etkilerinden kaçınılabilir. Bunun da yolu bedensel ve ruhsal aktivitelerimizi canlı tutmaktan geçmektedir.

Stres Durumlarının Algılanması

Stresin insanı nasıl hasta ettiği; stresi yaratan olayların, olguların kişiler tarafından nasıl algılandığına ve bu olaylarla, olgularla kişinin nasıl baş etmeye çalıştığına bağlıdır. Bazı insanlar yalnızca gündelik hayatın akışındaki küçük değişiklikleri, bazıları ise birikmiş ağır sorumlulukları stres olarak algılar. Herkesin strese karşı toleransı farklıdır. Kişisel stres eşiğinizi geçtiğiniz ve o konumda uzun bir süre kaldığınız zaman, daha ciddi zihinsel ve fiziksel hastalıkların ortaya çıkabileceğini unutmayın. Yüksek tansiyon, sindirim sistemi bozuklukları, baş ağrıları, uykusuzluk ve bitkinlik stresin neden olduğu başlıca sorunlardır.

Gevşeme Egzersizleri

Düzenli egzersiz yapmak, bedensel faaliyeti tamamlayıcı bir unsurdur. Stresle baş etmek için fiziksel egzersiz, yoga, meditasyon ve gevşeme egzersizleri yapmak gerekir. Stresliyken özellikle dingin müzikler dinlemek iyi gelir. Müzik, düzenli bir şekilde gözler kapalı olarak dinlenilirse sağlığın harmonisi güçlendirilebilir.

Hobilere Zaman Ayırmak Gerekir

Zamanla yarışmak stresi açığa çıkartır. Belirli görevlerin, verilen zamanda gerçekleştirilememesi strese sebep olur. Çalışma biçimini iyi programlayan biri, günlük hayatta hobilerine ve dinlenmeye zaman ayırarak stresten uzak bir yaşam sürebilir.

Doğadan Gelen Anti-stres Programı

Bireysel stresi kontrol altına almak, doğal besin maddelerinin yeterli tüketilmesiyle de mümkündür.

Bitkiler ve Besleyici Maddeler

Etki

Ginseng, papatya

Anti-stres bitkileri

Sarı kantaron, kava kava

Keyif bitkileri

Kediotu, oğulotu, şerbetçiotu, lavanta

Gevşeme bitkileri

Magnezyum, C vitamini, E vitamini, Keratin, selenyum

Strese karşı besleyici maddeler


Ekolojik Beslenme Önemli

Ekolojik tarımla elde edilmiş ve doğal ortamlarda yetiştirilmiş hayvanlardan elde edilen besinler aromatik ve daha lezzetli olup vücudumuza daha az zararlı maddeler yükler ve bedenimizde kimyasal toksik artıklar bırakmazlar.

İşlenmemiş Gıdalar

İyi beslenmenin temeli kaliteli gıda maddelerinden geçer. Kaliteli ürünler, genel olarak doğallığını koruduğu için çok önemlidir.

Besin Değerini Korumak

Kalitesi çok yüksek gıdalar, tüketim öncesi yanlış hazırlama biçimleri nedeniyle gerçek besin değerlerini kaybedebilir. Buğulama, sote gibi haşlama yöntemleri doğru yapılırsa besinin gerçek tadı ve vitamin değeri korunmuş olur.

Tempolu Bedensel Aktivite

Hep söylediğim gibi egzersiz yapmak için maraton koşucusu olmaya gerek yok. Tempolu spor türleri, örneğin jogging, yürümek, yüzmek ve bisiklete binmek gibi sporlarla gerekli bedensel aktivite sağlanabilir. Haftada en az yarım saatlik periyotlarla 2-3 seanslık aktiviteler planlayın. Hangi spor dalları size daha cazip geliyorsa o spora yönelin. Belirli besleyici maddeler ve şifalı bitkiler, sportif faaliyetlere ek olarak tüketildiğinde kalp ve kan hücrelerinin sağlığını olumlu etkiler. Düzenli bedensel aktivite içinde olan insanlar strese karşı daha dayanıklı olurlar.

Kalbini Güçlendir

Kalp için şifalı bitkilerin en önemlisi, akdikendir. Çünkü bu bitki, kalp atımını düzenler. Bilinen bir yan etkisi yoktur. Akdiken, magnezyumla birlikte alındığında güçlü bir etki yaratır.

ETKİ

BESLEYİCİ MADDELER

Kalbin güçlenmesi

Akdiken, magnezyum, E vitamini

Kan dolaşımını artırma

Biberiye

Damar koruyucu ve kolesterol düzeyi düşürücü

Karabuğday otu, sarımsak, soğan, Lesitin, enginar, yulaf kepeği, E vitamini ve yüksek dereceli tuzsuz yağ asidi

Toplardamar kuvvetlendirici

Karabuğday otu, at kestanesi tohumu

Damar tahribinden korunma

C vitamini, E vitamini, keratin, selenyum, folik asit, B6 vitamini, B12 vitamini

Bitkisel moral yükselticiler

Sarı kantaron, kava kava

Kaliteli uykuda yardımcı

Kediotu, şerbetçiotu, lavanta

Sinirleri güçlendirme

Lesitin, glutamin Asidi, B vitaminleri


Stresi Azaltmak İçin Öneriler


  1. Çalışma gününüze limitler koyun ve bu limitlere uyun.
  2. Gün içinde çalışmalarınıza zaman zaman ara verin ve eğer mümkünse temiz havaya çıkın.
  3. Kısa da olsa biraz yürüyüş, sinirlerinizi yatıştırır.
  4. Egzersiz yapmayı rutin hale getirin.
  5. Doğal yiyecekler yemeyi alışkanlık haline getirin.
  6. Rafine şeker ve kafeinli içeceklerden uzak durun.
  7. Gerginleştiğinizi hissettiğiniz anda size huzur veren bir müzik dinleyin.
  8. Espri yeteneğinizi geliştirin.
  9. Stresin nedenini ortaya çıkarmaya çalışın.
  10. Kokuların gücünden yararlanın. Size huzur veren elma, limon gibi doğal kokular içinde rahatlamaya çalışın.
  11. Gevşeme tekniklerini deneyin ve meditasyon yapın.
  12. Stresinize neden olan sorun veya sorunları belirlemeye ve çözüm üretmeye çalışın.
  13. Gülmeyi unutmayın.
  14. Dost ve arkadaşlarınızla dertleşin.
  15. Stresle başa çıkmakta zorlandığınız an bir psikoterapiste başvurun.

Daha fazla bilgi için buradan ulaşabilirsiniz.

Kendini Sevmenin Yolları

Mutluluk Kimyasalı Serotonin Nedir?

Anksiyete İle Nasıl Başa Çıkılır?

EN ÇOK OKUNANLAR

Hamid Merati-Kashani'den Unutulmaz Parfümlerin Sırrı

Hamid Merati-Kashani'den Unutulmaz Parfümlerin Sırrı

9 dakika okunma süresi
2024 Aralık Aylık Burç Yorumları

2024 Aralık Aylık Burç Yorumları

23 dakika okunma süresi
“The Devil Wears Prada: Müzikali”nin Kırmızı Halı Şıklığı

“The Devil Wears Prada: Müzikali”nin Kırmızı Halı Şıklığı

2 dakika okunma süresi
Gotham Ödülleri 2024 Kazananlar Listesi

Gotham Ödülleri 2024 Kazananlar Listesi

7 dakika okunma süresi
2024 Gotham Ödülleri'nin En İyi Kırmızı Halı Görünümleri

2024 Gotham Ödülleri'nin En İyi Kırmızı Halı Görünümleri

3 dakika okunma süresi

DAHA FAZLASI

Geçmişten Günümüze: Winona Ryder

Geçmişten Günümüze: Winona Ryder

2024 Yılının Saç Kesim Trendi: Bob Kesim Modeller

2024 Yılının Saç Kesim Trendi: Bob Kesim Modeller

Güzelliğin Gözde İçeriği: Biberiye

Güzelliğin Gözde İçeriği: Biberiye

İstanbul'un En İyi Hamam ve Spa'ları

İstanbul'un En İyi Hamam ve Spa'ları

Ekim Ayında Makyaj Çantanıza Eklemeniz Gerekenler

Ekim Ayında Makyaj Çantanıza Eklemeniz Gerekenler

Sofia Tilbury İle Makyajın Sanat Hali

Sofia Tilbury İle Makyajın Sanat Hali

Prada'dan İmza Parfüm: Paradoxe Virtual Flower

Prada'dan İmza Parfüm: Paradoxe Virtual Flower

Geçmişten Günümüze: Emily Blunt

Geçmişten Günümüze: Emily Blunt

2025'te Cesur Musun, Temkinli Mi?

2025'te Cesur Musun, Temkinli Mi?

Eylül Ayında Makyaj Çantanıza Eklemeniz Gerekenler

Eylül Ayında Makyaj Çantanıza Eklemeniz Gerekenler

500 Yıllık Hamamda Spa Deneyimi: Zeyrek Çinili Hamam

500 Yıllık Hamamda Spa Deneyimi: Zeyrek Çinili Hamam

Ünlülerden İlhamla Yeni Sezon Güzellik Trendleri

Ünlülerden İlhamla Yeni Sezon Güzellik Trendleri