Hamid Merati-Kashani'den Unutulmaz Parfümlerin Sırrı
9 dakika okunma süresi
Güneş ışığına yanlış zamanlarda maruz kaldığımızda, cildimiz için yaşlılığı hızlandıran en temel unsura dönüşüyor. Peki, cildinizi güneşten yiyeceklerle koruyacağınız hiç aklınıza gelmiş miydi? Herkes güneşin UV ışınlarını engellemek için güneş kremi sürmeyi bilir, ancak güneşten korunma rutininizin kaçırdığı çok önemli bir adım var: Kahvaltı! Yediklerimiz, mevsimler boyunca dış ortamlarımıza nasıl uyum sağladığımızın genellikle gözden kaçan bir parçasıdır. Günün ilk öğününün neden sağlıklı yaz ışıltınızı hazırlayıp, koruyabildiğine bir göz atalım.
Texas Üniversitesi Güneybatı Tıp Merkezi'ndeki Peter O'Donnell Jr. Beyin Enstitüsü'nde Sinirbilim Başkanı olan PhD Joseph S. Takahashi, bir "cilt saatimiz" olduğunu söylüyor. Takahashi ve ekibi, 2017 yılında yaptığı çalışmada; UV hasarlı cildi onaran bir enzimin, olağandışı zamanlarda yemek yiyerek değiştirilebilen günlük bir üretim döngüsüne sahip olduğunu buldu. "Normal bir beslenme programınız varsa, gündüzleri UV'den daha iyi korunmanız muhtemeldir. Anormal bir beslenme programınız varsa, bu cilt saatinizde zararlı bir değişime neden olabilir" dedi. Bu nedenle, gece yarısı atıştırmaları yerine, cildi seven yiyecekleri diyetinize biraz daha fazla güneş koruması işlevi için ekleyebilirsiniz.
Yaban mersini ülkemizde pahalı olması nedeniyle çok tercih edilemiyor ama yaz aylarında da cildimizi korumaya yardımcı olan önemli bir meyve. Yaban mersini, güneşe maruz kalma ve stres nedeniyle cilde zarar verebilecek serbest radikallerle savaşan güçlü antioksidanlar açısından zengindir. Yaban mersininin, vahşi bir çeşidiyse daha da güçlüdür. Ayrıca, sahilde geçen bir günün ardından kırışıklıkların önlenmesine yardımcı olabilecek çok iyi bir C vitamini kaynağıdır.
Yaz kahvaltılarınızdan birini bir çay bardağı ev yoğurdu ya da probiyotik yoğurt; bir yemek kaşığı chia tohumu; bir yemek kaşığı yulaf ve 3-4 kaşık yaban mersiniyle yapın. (Yaban mersini yerine çilek, böğürtlen, karadut ve kırmızı erik de yine yardımcı olacaktır.)
Domateslerin kırmızı renginden sorumlu bir antioksidan olan likopen içerdiği bilinmektedir. Ancak karpuzlar aslında çok daha fazlasını içerir. 2012 tarihli bir araştırmaya göre likopen hem UVA hem de UVB radyasyonunu absorbe eder, ancak cildin bunu tolere oranı nedeniyle daha fazla ışık koruyucu hale gelmesi birkaç hafta sürebilir. Birkaç hafta günlük, sulu karpuz tüketiminden sonra (Sıcak havalarda idare etmesi çok zor değil!), likopen doğal bir güneş kremi görevi görebilir. Ancak araştırmacılar, güneş lekelerine ve cilt hasarına karşı SPF ve güneşten koruyucu giysiler gibi diğer koruyucu önlemlerin yerini mutlaka almadığına da dikkat çekiyor. Ancak konu yaşlanmayı önlemeye gelince, bu ekstra destek kesinlikle zarar vermez.
Yaz ikindilerinin vazgeçilmezi olan karpuz + peyniri -Yağsız ve az tuzlu olmalı- ihmal etmeyin ama miktara dikkat. (Yarım ay şeklinde ve iki parmak kalınlığında olmalı.)
Ceviz, keten tohumu ve chia tohumu... Hepsi omega-3 esansiyel yağ asitleri içerir. Balık ve yumurta da bu temiz, cildi seven yağın harika kaynaklarıdır. Vücudumuz omega-3 üretemez, bu yüzden onları diyetimizden almamız çok önemlidir. Bitkisel omega-3 kaynağı semizotunu da unutmayın. Omega-3'ler cildiniz için ne yapar? Cildinizin bütünlüğünü korumaya yardımcı olurlar ve ayrıca iltihap önleyicidirler. Omega-3'ler ayrıca vücudunuzun güneşte biraz fazla zaman geçirmenin etkileriyle doğal olarak başa çıkmasına da yardımcı olur.
Sabah yediğiniz yoğurtlu, yaban mersinli kahvaltıya koyacağınız chia tohumu harika bir omega-3 kaynağı olacaktır.O gün daha çok güneşte kalacaksanız içine bir tane ceviz ekleyin.
Vücudumuz beta karoteni cilt sağlığı için hayati önem taşıyan A vitaminine dönüştürür. Bir 2007 meta-analizi, beta karotenin 10 haftalık düzenli takviyeden sonra doğal güneş koruması sağladığını keşfetti.Bu besin açısından zengin çeşitli yiyecekler yemek, günlük A vitamini ihtiyacımızı almayı biraz daha kolaylaştırır. Havuç, semizotu ve ıspanak gibi yapraklı yeşillikler, öğünlerinize, hatta kahvaltılık smoothie'lere bile beta karoten içeren harika ilavelerdir. Özellikle yapraklı yeşillikler, antioksidanlar lutein ve zeaksantin bakımından yüksektir. Bunların kırışmaya, güneş hasarına ve hatta cilt kanserine karşı koruma sağladığı da bulunmuştur.
Semizotu salatanıza havuç ve haşlanmış minik tatlı patatesler ekleyerek cildinize şahane bir destek sağlayabilirsiniz.
2010 yılında yapılan bir çalışmada, araştırmacılar yeşil çay tüketiminin farelerde UV ışığının neden olduğu tümörü azalttığını keşfetti. Bu, EGCG olarak bilinen hem yeşil hem de siyah çayda bulunan bir flavanolden kaynaklanıyordu. Yeşil çay üzerinde yapılan bir başka hayvan araştırması, UVA ışığından kaynaklanan cilt hasarını azalttığını ve kollajen azalmasına karşı koruduğunu da buldu. Kolajen vücudumuzda en bol bulunan proteindir. Cilde bütünlüğünü ve sıkılığını verir.
8 su bardağı sıcak suya üç poşet ya da üç yemek kaşığı yeşil cay koyup beş dakika demleyin. Soğutup içine 2-3 çilek; 1-2 dilim şeftali ve nane yaprakları ekleyip, gün boyu tüketebilirsiniz.
Sebzeler ve meyveler söz konusu olduğunda, yaşamak ve alışveriş yapmak için genel bir sağlık kuralı, daha canlı renkli yiyeceklere yönelmektir. Bunun nedeni, daha fazla antioksidan içerme olasılıklarının yüksek olmasıdır. Ama karnabaharın solgun çiçekleri sizi yanıltmasın. Bu turpgillerden oluşan sebze, kuralın istisnasıdır. Karnabahar, serbest radikallerden kaynaklanan oksidatif stresle savaşmaya yardımcı olan güçlü antioksidanlar içerir. Bu avantajın yanı sıra karnabahar, histidin sayesinde doğal olarak güneşten koruyucu bir besindir. Bu alfa-amino asit, UV radyasyonunu emen ürokanik asit üretimini uyarır. Yaz mevsiminin sebzesi olmasa da artık çok rahat yazın da bulabiliyoruz ve ben özellikle dondurarak saklıyorum.
Karnabaharı haşlayın. Sarımsak, limon ve zeytinyağı sosuyla salata olarak öğle aralarında tüketin ya da yaz sabahları yaptığınız omlete ekleyin.
Güneş kalkanını içemeyeceğinizi kim söyledi? Bu smoothie ısıyı yenmenize yardımcı olur ve yukarıda listelenen tüm cilt koruyucu bileşenleri içerir. Tüm yaz boyunca daha sağlıklı bir ışıltı için sabah rotasyonunuza ekleyin.
Malzemeleri bir karıştırıcıya yerleştirin. Pürüzsüz olana kadar karıştır. Daha yoğun bir smoothie için bir fincan yeşil çay kullanın.
Bu besin açısından zengin gıdalar UV ışığına maruz kaldığınızda cildinizin sağlığını destekler. Ancak bunların güneş kremi yerine geçmediğini unutmayın. Yine de güneş hasarını ve cilt kanserini önlemek için her gün güneş kremi uygulayın. Güneş ışınlarına fazla maruz kalırsanız, bu yiyecekleri biraz ekstra sigorta olarak düşünün.