Düşünün… Bir yandan mavi sularda süzülerek yeni bir şehre doğru gidiyorsunuz; bir yandan da dev bir tatil köyünde eğlenceden eğlenceye deneyimden deneyime koşturuyorsunuz… “Bu kadar hareketli değil benim hayalim” diyorsanız, masmavi okyanusa açılan balkonunuzda sakince oturup leziz kokteyllerden birini yudumluyorsunuz diyelim… Bir zamanların popüler eğlenceli şarkısında olduğu gibi “Ah o gemide ben de olsaydım” dedirten bu hayale ulaşmak oldukça kolay ve artık seçenekleriniz gittikçe artıyor. Türk tatilcilerin yeni keşfi gemi turları sizi alıp taaa Galapagos’a ya da Karayipler’e götürebilir. Her alanda olduğu gibi tatilde de yeni trendler belirliyor tercihleri. Türk tatilcilerin gemi turlarına yaklaşım ve beklentilerini; yeni cruise destinasyonlarını, Türkiye’deki limanları ve gemi turizminin tüm detaylarını Bülent Tatlav ve Cihangir Canıyılmaz ile konuştuk…
Gemi turlarını diğer tatil programlarından ayıran nedir? Avantajlarını anlatabilir misiniz? Ve elbette dezavantajlarını?
Bülent Tatlav: Gemi turlarının en büyük avantajı, yolcuların her sabah farklı bir şehre uyanması. Üstelik bu kadar fazla destinasyon görülmek istendiğinde oldukça yüksek miktarlar ödenmesi gerekirken kruvaziyer ile seyahat edilince fiyatlar çok makul düzeye düşer. Kruvaziyer yolcularının havaalanı transferi, check-in işlemleri, valiz teslim etmek-teslim almak, uçağa yetişmek gibi koşturmacaların hiçbirine gerek kalmadan birden fazla destinasyonu rahatlıkla görme imkanı var. Böylelikle valiz açıp kapatmadan herhangi bir koşturmaca içinde seyahat etmek zorunda kalmazlar.
Denizin engin maviliğinin insan psikolojisi üzerindeki dinginleştirici etkisi de başka bir avantaj. Bunun yanında gemi seyir halindeyken bir çok deneyimi seyahat sırasında yaşama imkanı var. Günümüzün mega gemileri eğlenceden sanata, maceradan yeme içmeye kadar oldukça geniş bir yelpazeyi yolcularına sunuyor. Böylelikle yolcular limanlara indiklerinde eğlenceye doymuş olup şehrin kültürel detaylarına daha fazla zaman ayırıyorlar. Kruvaziyer gemilerinin dezavantajları olarak görülen konulardan biri kişilerin deniz tutması diye adlandırdıkları psikolojik algı. Bir diğeri ise limanlarda birer gün kalmaktır ki bu da kapsamlı liman turlarına katılarak çözülebilecek bir sorun.
Cihangir Canıyılmaz: Türkiye’de gemi turlarına son bir yılda yüzde yüzün üzerinde bir talep artışı oldu. Bazı kişiler gemi turunun pahalı olduğuna inanır ama inanın öyle değil zaten gemiye binen bir kişi sürekli cruise yapmak ister daha doğrusu alışkanlık yapıyor. Cruise çok keyifli bir tatildir.
Türk tatilcilerin alışkanlıkları yeni yeni oturuyor ve gemi turları henüz oldukça yeni bir alan, zorluklarınız neler?
B.T.: Henüz Türk misafirlerimiz gemi gezilerini yeni yeni tanıyorlar. Gemilerin oldukça modern ve güvenli olduğunu, fiyatlarının kara turlarına göre uygunluğunu ve destinasyon çeşitliliği konusunu henüz yeterince anlatamadık. Türk tatilciler bu konularda yeterince bilgili değiller.
Peki, size gelen talepleri değerlendirirseniz, nasıl bir tatilci profili var? Türk tatilciler gemi turundan neler bekliyor?
C.C.: Türk misafirlerimizin beklentileri farklı destinasyonları tanımak, ayrıca gemideki animasyon ve aktivitelerin bol olması. Bunun da karşılığını alıyorlar ki gemi seyahatine katılan misafirlerimizin yaklaşık yüzde 85’i ilk turlarından sonra 2. seyahatlerini mutlaka satın alıyor.
Dünyadaki cruise rotalarını öğrenebilir miyiz? Bunların arasında en ilginç olanları hangileri?
B.T.: Alaska’dan Karayipler’e, Akdeniz’den Kuzey Avrupa’ya, Yunan Adalarından Güney Amerika’ya, Uzakdoğu’dan Avustralya’ya, Hawaii ve Antartika’ya kadar pek çok rota var. Aslında nerede deniz varsa orada gemi turu var. Türkiye’de en popüler olan geziler Yunan Adaları başta olmak üzere, Akdeniz ve Kuzey Avrupa destinasyonları. Türk Hava Yolları’nın Miami seferlerinin başlamasıyla Karayipler ve Bahamalar destinasyonları da popüler hale geldi. Ama Türkiye çıkışlı en ilginç rotalar bana kalırsa, yaklaşık 1 ay süren İstanbul başlangıç ve Miami bitişli Transatlantik gezisi ve Celebrity Expedition gemisi ile gerçekleştirilen Darwin’in evrim teorisini kurguladığı yere yapılan Galapagos Gezisi…
Peki, yaz bitiyor, okurlarımıza sonbahar ve kış için önerebileceğiniz rotalar nereleri?
C.C.: Kesinlikle Karayipler ve Bahamalar. Alternatif olarak Güney Amerika ve Uzakdoğu programlarını da önerebilirim.
Cruise rotaları şirket politikalarıyla mı belirleniyor? Yerel ya da merkezi yönetimlerin etkisi var mı? Geçtiğimiz günlerde Bozcaada cruise rotasına alındı. Böylece kısa sezonu hareketlendi. Türkiye’nin cruise rotasına alınması halinde önemli potansiyeli olduğunu düşündüğünüz başka yöreleri var mı?
C.C.: Aslında rotaların belirlenmesi bir bütün olarak değerlendirilebilir. Cruise şirketleri yöneticileri, misafir anketleri, uğranılacak şehirlerin güvenli olması, liman kalitesi gibi etkenler önemli bir limanın seçiminde. Türkiye’de önemli bir potansiyel var. Örneğin, Karadeniz sahilleri Amasra, Sinop ve Trabzon limanları gemi turizmi için büyük potansiyeli olan noktalar.
İstanbul, cruiselar için çok önemli bir durak…
B.T: Evet ve aslında daha çok sayıda kişi gemi turuyla İstanbul’a gelmek istiyor. Her yıl 5 milyon kişi ile yapılan anketlerde Royal Caribbean müşterilerine ‘Bu yıl en fazla hangi şehri görmek isterseniz’ sorusu soruluyor. İstanbul son 3 yıldır birinci çıkıyor. Bu tablo bizim Türkiye planlarımızı güçlendiriyor.
Ancak İstanbul Limanı’nın kapasitesi henüz artırılamadı; ne düşünüyorsunuz, yenileme çalışmaları hakkında?
B.T.: Miami’yi örnek vermem gerekirse, limanına her hafta sonu 70-80 tane gemi uğruyor. Bu 10 binlerce bazen 100 binlerce cruise misafiri anlamına geliyor. Örneğin, Barcelona da bu anlamda büyük farkla önde. 10 sene önce limanına haftada bir-iki tane gemi yanaşırken, şimdi neredeyse 10 tane gemi Barcelona’dan hareket ediyor. Bu tabii o şehre çok büyük katkı sağlıyor. Çünkü cruise misafirleri katılacakları turdan bir iki gün önce kalkış şehrine gidip otellerde konaklıyorlar, bunun tüm sektöre katkısı büyük; otobüsçüye, otele, restoranlara, rehberlere… İstanbul’da yapım aşamasında olan liman da ülke turizmine çok katkı sağlayacaktır. Öncelikle turizm alanında marka şehir konumumuzu güçlendiririz. Üçüncü havalimanı yapılıyor olması, şehrin güvenliği, ulaşım araçlarımızın iyi olması, trafik sıkıntısının azalması, restoran kalitesi, otel çeşitleri ile birlikte elimizde çok kuvvetli argümanlar var. Limanımız yenilendiği zaman çok daha fazla ilgi olacaktır.
C.C.: Liman bittiğinde hem gemi sayısı artacak hem de düşünün o kadar turistin Türkiye’ye döviz girdisini...
Geçtiğimiz haftalarda THY ile bir iş birliğiniz oldu ve lansman düzenlediniz…
B.T.: Türk Hava Yolları’nın İstanbul-Miami ile direkt uçuşlarına başlaması sebebiyle, böyle bir işbirliği yaptık. Ekim ayı sonu itibariyle THY uçuşlarıyla Karayipler paket programlarımız başlıyor.
C.C.: Hedefimiz bir yılda 7000 bin kişiye yakın Türk misafiri Miami, Karayip ve Bahamalar’da ağırlamak ve böyle giderse bu hedefe ulaşacağız.
Röportaj: Büşra KAMIŞ
Fotoğraflar: Oğuz BİRKARDEŞLER
Mekan sponsoru Avantgarde Hotel Yalıkavak'a
teşekkür ederiz.