Dries Van Noten'ın Yeni Kreatif Direktörü: Julian Klausner
4 dakika okunma süresi
Çiftlikte geçen bir çocukluk, fabrikada olgunlaşan bir genç delikanlı. Henüz 36 yaşında olan Tosmur Grup Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mehmet Tosmur’u yaşıtlarından farklı kılan şey; idealleri ile birlikte cesareti. Havaalanında gördüğü havyardan etkilenip, “Acaba bunu biz de üretebilir miyiz?” sorusundan yola çıkarak, ‘Cumhuriyet tarihinde bir ilke imza atacak kadar da gözü kara. Bir deniz tutkunu olan Mehmet Tosmur, aynı zamanda da tutkulu bir aşık. Evli ve 2 çocuk babası olan Tosmur, boş zamanında üniversite okuyacak kadar da bilgiye susamış bir insan.
Tarımdan sanayiye geçen çiftçi bir ailenin 5 çocuğundan biri olan Mehmet Tosmur,‘hayallerinin peşinde koşan, idealist bir iş adamı’ olarak öne çıkıyor. Yaklaşık 9 yıl önce 5 milyon Euro’luk bir yatırımla Türkiye’de ‘ilk havyar yetiştiriciliği’ni yapan Tosmur, bugün ‘havyarın ana vatanı’ olarak bilinen Rusya’ya bile ihracat yapıyor. Biz sorduk, Tosmur Grup Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mehmet Tosmur yanıtladı.
Neden havyar? Nereden aklınıza geldi havyar üretimi?
Çiftçi kökenli bir aile olmamıza rağmen, çok farklı bir yapımız var. Çiftliğimizi bile dünya ile entegre ettik ve Almanlarla birlikte bitkisel çay üretimi yapıyoruz. Tosmur Grup bünyesinde yer alan şirketlerimizle bugün dünyanın 94 ülkesine ihracat yapıyoruz. Bu nedenle de çok sık yurt dışına gidip geliyorum. Havaalanındaki satış reyonlarında hep havyarı görüp, imrenerek bakıyordum. Havyarı lüks tüketim olarak görüyor ve sadece bakmakla yetiniyordum.
Bugünkü son durum ne? Nasıl gidiyor havyar işi?
Merakıma yenik düştüm ve havyarı araştırmaya başladım. Bu ürünün, tam 2 bin çeşit faydasının olduğunu öğrendim. Almanya’da bu işi yapan aile dostlarımızı ulaştık. Türkiye’de bunu yapıp yapamayacağımızı araştırdık. Havyar üretimi için gerekli olan suyu, her ne hikmetse kendi köyümüzde bulduk. 5 milyon Euro’luk bir yatırım yapıp, yaklaşık 9 yıl bekledik. Bugün yıllık 3 ton üretimimiz var. Bunu 10 tona çıkartacağız.
Her çocuğun bir hayali vardır. Sizin hayalleriniz neydi?
Çiftçi bir ailenin çocuğu olarak köyde doğdum, ancak babamın sanayiciliğe atılmasıyla gözümüzü fabrikada açtık. Ben de küçüklüğümden bu yana hep babam gibi iş adamı olmak, fabrikalar kurmak isterdim. Hayallerim gerçekleşti ve ‘patron’ oldum. Ama bana; ‘mesleğiniz ne?’ diye sorarsınız; “çiftçiyim” derim. Bir Kızılderili atasözü; “Beyaz adam, bir gün paranın yenilmediğini anlayacak” der. Biz de tarım ve tarıma dayalı sanayiyi önemsiyoruz.
Babanızla aranızda nasıl bir ‘baba-oğul’ ilişkisi vardı?
Babamla aramızda seviyeli bir ‘baba-oğul’ ilişkisi var. Çocukken odasına adeta ‘destur’ ile girerdik. Hala da öyle. Bu durum, aynı zamanda da aramızdaki sevgi ve saygının bir ifadesiydi. Babamla her gün hemen her konuda birbirimizin görüş ve düşüncesini alıp, istişare yaparız. Bir işe girişmeden önce mutlaka babamın iznini alırız. Onun emekli olması, bizim de yaşımızın ilerlemesiyle birlikte artık arkadaş gibi olduk.
Aile şirketlerinde genelde kardeşler pek anlaşamaz. Sizde de öyle mi?
Biz de tam tersi. Bugünkü başarımızın altında kardeşlerimiz arasındaki kopmaz bağların payı büyük. Hiç unutmam, ilk arabamı alacağım zaman ağabeyim de kendi arabasını değiştirecekti. Ama vazgeçip, parasını benim paramın üzerine ekleyip, hayal dahi edemeyeceğim bir araba aldı. Bizim aramızda hiçbir zaman paranın ‘p’si geçmedi. Öne çıkmak gibi bir çabamız olmadı. Biz de herkesin konumunun ne olduğu belli. Kimse bunun ötesine geçmedi.
Mehmet Tosmur, kendisine kimi örnek alıyor, rol modeli kim?
Benim örnek aldığım, rol model olarak gördüğüm kişi babamdı. Onun yolunda ilerlemeye çalıştım, ona benzemeye çalıştım. Babamla benim karakteristik özelliklerimiz çok farklıydı ama hayata bakış açımız, beklentilerimiz, hedef ve hayallerimiz aynı. Bugün, babamın açmış olduğu yolda ilerlemeye çalışıyorum. Çocuklarımın da beni örnek almasını, taşıdığım bayrağı daha iyi bir noktaya getirmelerini istiyorum. Ve onlardan çok umutluyum.
Boş zamanlarınızı nasıl değerlendiriyorsunuz? En büyük tutkunuz ne?
Boş zamanlarımı genelde ailemle birlikte değerlendirmeye, çocuklarımla ilgilenmeye çalışıyorum. Onlarla zaman geçirmekten büyük keyif alıyorum. Özellikle denizi ve tekne turlarını çok seviyorum. Kendime ait bir teknem var; onunla denizin mavi ışıltısına bırakıyorum kendimi. Her hafta sonu teknemle mutlaka Göcek’e giderim. Orada dostlarımı denizde ağırlarım. Denize aşık bir adamım.
Sporla aranız nasıl? Çocukken futbolcu olmayı hiç düşündünüz mü?
Her çocuk gibi benim de hayallerimden biri futbolcu olmaktı. Ama bizimkisi öyle profesyonel bir futbolculuk değildi, genelde mahalle aralarında arkadaşlarla top oynardık. Ama her şey çocuklukta kaldı. Şimdi koyu bir Galatasaray taraftarıyım. Bugün geriye dönüp baktığımda şunu söylüyorum; “Futbol, çocukken güzeldi.” Özellikle son yıllarda adeta futboldan soğudum. Şimdi farklı spor dallarıyla uğraşıyorum. Ata binip, kayak yapıyorum.
Sigara ve alkolü bıraktıktan sonra hızla kilo almaya başladım. Bu durum beni rahatsız etti ve hobi olarak bir spor salonu kurdum. Her gün ortalama yarım saat spor yapmayı hedeflemiştim ama olmadı. İşlerin yoğunluğundan dolayı bir türlü bu istikrarı sağlayamadım. Ancak zaman buldukça salona gidip, çalışma yapıyorum. Yeniden eski ideal kiloma ulaşmayı hedefliyorum. Bunun için sıkı bir çalışma içine girmem gerektiğini biliyorum. Bakalım başarabilecek miyim?
Peki ya üniversite hayatınız?
Çağ Üniversitesi İşletme Fakültesi mezunuyum. Bu üniversiteyi tercih etmem, grubumuz bünyesinde yer alan un fabrikasına yakınlığıydı. Üniversite okurken, aynı zamanda fabrikanın da başında yönetici pozisyonundaydım. Yani biz boş zamanlarında üniversite okuyanlardanız. Sınavlarda çok başarılı değildim, hep ‘bonus puanlar’ ile sınıfı geçerdim. Çok fazla ders çalışmazdım ama hiçbir zaman da vasatın altına düşmedim.
Ya aşk hayatınız? Siz de ilk görüşte aşık olanlardan mısınız?
Hayatımın aşkı, Saniye ile 2006 yılında tanıştım. İlk görüşte aşktı bizimkisi. Çok gençtim ama duygularım ve ona karşı hissettiğim aşk çok güçlüydü. Beni kandırıp, nikah masasına oturttu. Şaka bir yana ama eşime olan aşkım, ilk günkü gibi taze. Hatta şu anda evimizin duvarında, eşime evlenme teklifinde bulunduğum o romantik anın bile izleri var. Eşim, o gün kendisine verdiğim üzerinde; ‘Benimle evlenir misin?’ yazan çiçekleri çerçeveletip astı.
Mehmet Tosmur için ‘aile’ ne demek? Nasıl bir babasınız?
Saniye ile 9 yıldan bu yana süren çok mutlu bir evliliğim var. 8 yaşında İbrahim Efe, 7 yaşında da Zeynep Hülya adında iki çocuğum var. Benim bütün dünyam onlar. Çocuklarımla adeta tüm dünyayı unutuyorum. ‘Baba’ olmak ise, dünyanın en güzel şeyi. Bütün dünyayı çocuklarına vermek isteyen bir babayım. Oğlumu ilk kucağıma aldığımda eşimi bile ameliyathanede unuttum. Düşünün artık.
Röportaj: Ekrem KILINÇ
Fotoğraflar: Soner KAN