Osmanlı Donanması'nın Kaptan-ı Deryası Barbaros Hayreddin Paşa tarafından yaptırılan Zeyrek Çinili Hamam, 1530-1540 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu'nun kültürel ihtişamının zirvesindeyken Mimar Sinan tarafından inşa edildi. Hamam, genellikle saraylarda kullanılan özel tasarım çinilerin kamusal bir alanda bu kadar yaygın olarak yer almasının en eski örneklerinden biri olarak, özgün mimarisine ve tarihi dokusuna sadık kalınarak özenle restore edildi. Restorasyon çalışmaları sırasında iki asırdan fazla bir süredir sıva altında kalmış olan 18. ve 19. yüzyıl duvar resimleri de dahil olmak üzere hamamın birbirinden etkileyici gizli hazineleri gün yüzüne çıkarıldı.
The Marmara Grubu'nun 13 yıl süren kapsamlı restorasyon çalışmaları sonucunda şehre bir kültür mirası olarak yeniden kazandırılan Zeyrek Çinili Hamam'da yepyeni bir söyleşi dizisi başlıyor. Söyleşiler, geçtiğimiz günlerde yayımlanan "Barbaros'un Çinili Hamamı: Sinan'dan Bir Başyapıt" kitabı yazarlarının katılımıyla gerçekleşiyor.
Yayındaki makaleler çerçevesinde hamam ve hamam kültürünün farklı yönlerini ele alan söyleşilerin moderatörlüğünü ise kitabın editörleri Aslı Özbay ve Aykut Şengözer üstleniyor. 20 Ocak–24 Şubat 2024 tarihleri arasında hamamın erkekler soğukluk bölümünde ve ücretsiz olarak gerçekleşen söyleşilere shop.zeyrekcinilihamam.com adresinden kayıt yaptırabilirsiniz.
Zeyrek Çinili Hamam'ın tarihsel, sosyokültürel ve sanatsal yönleriyle ele alındığı söyleşiler vesilesiyle hamam, 2024 yılının baharında özgün işleviyle açılmadan önce mekanı deneyimlemek için ziyaretçilere eşsiz bir fırsat sunuyor. Ayrıca söyleşi saatinden önce komplekse gelen dinleyiciler kısa bir hamam turu yapma şansını da yakalayabiliyor.
Konuşmacılar: Yavuz Suyolcu, Cengiz Kabaoğlu
Moderatör: Aslı Özbay
"Barbaros'un Çinili Hamamı: Mimar Sinan'dan Bir Başyapıt" adlı kitabın etrafında şekillenen konuşma dizisinin ilkinin konuğu The Marmara Grubu İnşaat ve Projeler Direktörü Yavuz Suyolcu ve restorasyon projesinin mimarı Cengiz Kabaoğlu, 13 yıl süren bu kapsamlı ve sürprizlerle dolu uzun restorasyon sürecini her yönüyle el alıyor.
Konuşmacılar: Filiz Yenişehirlioğlu, Baha Tanman
Moderatör: Aykut Şengözer
Koç Üniversitesi Arkeoloji Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyesi ve VEKAM Direktörü Prof. Dr. Filiz Yenişehirlioğlu ile Suna-İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Bilim Kurulu Başkanı ve akademisyen Baha Tanman, hamamın mimari özellikleri, ona adını veren eşsiz çinileri ve restorasyon sonucu gün ışığına çıkan süslemelerine odaklanıyor.
Konuşmacı: Leyla Kayhan Elbirlik
Moderatör: Aslı Özbay, Aykut Şengözer
Zoom üzerinden çevrimiçi olarak gerçekleşecek söyleşide akademisyen Dr. Leyla Kayhan Elbirlik, erken dönem Osmanlı İstanbul'unda hamamın toplumsal yaşamdaki yeri ve tarih içinde yaşadığı dönüşüm ve Çinili Hamam'ın bu tarihsel yolculuktaki yerini ele alıyor.
Konuşmacılar: Yeşim Demir Pröhl, Orhan Cem Çetin, Murat Germen
Moderatörler: Aslı Özbay, Aykut Şengözer
Serinin dördüncü konuşmasında kitabın tasarımcısı Yeşim Demir Pröhl ile fotoğraf sanatçıları Orhan Cem Çetin ve Murat Germen, iki yıllık bir proje olan "Barbaros'un Çinili Hamamı: Mimar Sinan'dan Bir Başyapıt" kitabında yer alan hamamı farklı yönleriyle ele alan makalelerin hazırlanmasından, bu mimari başyapıtın fotoğraflanması ve kitabın görsel dilinin oluşmasına uzanan sürece odaklanıyor.
Konuşmacı: Tim Stanley
Moderatör: Aykut Şengözer
İngilizce olarak gerçekleşecek söyleşide, Victoria ve Albert Müzesi (V&A) Ortadoğu Sanatı ve Tasarımı Koleksiyonundan sorumlu küratör Tim Stanley, hamamın 19. yüzyılda sökülüp Avrupa'da satılan çinilerinden bir kısmının dolaylı yollarla V&A tarafından satın alınmasını ve bir süre yanlış bir kökenle bilinen bu çinilerin Çinili Hamam'a ait olduklarının nasıl anlaşıldığını anlatıyor.
Konuşmacı: Bora Keskiner
Moderatör: Aykut Şengözer
Zeyrek Çinili Hamam'ın çinilerinin bir kısmı sadece çini sanatı açısından değil, sahip oldukları edebi nitelikle de önem taşıyor. Bugün hamamın müzesinde sergilenen 18. yüzyıl imalatı hammamiye levhaları üzerinden şiir ve hat sanatının ele alınacağı altıncı ve Zoom üzerinden çevrimiçi gerçekleşecek konuşmanın konuğu sanat tarihçisi ve İslam sanatı uzmanı Dr. Bora Keskiner oluyor.
Zeyrek Çinili Hamam, 2024 bahar döneminde özgün işleviyle açılmadan önce özel etkinlik alanı olarak kullanılmaya devam ederken Zeyrek Çinili Hamam Müzesi, pazartesi günleri hariç her gün ziyaretçi kabulüne devam ediyor.