NEFESİYLE CAMA SANAT KATAN TÜLİN YİĞİT AKGÜL

Cam sanatına çocukluğunda oynadığı cam heykelciklerden başlayarak ilgi duyan Tülin Yiğit Akgül’ün bugün kendine ait bir atölyesi var. Cam Ocağı Vakfı’nda sayısız atölyeye katılan sanatçı camı büyülü bir malzeme olarak tanımlıyor.

Cam sevginiz nasıl başladı? Nasıl bir eğitim aldınız?

Çocukluğumda camdan yapılmış küçük murano hayvancıklarıyla saatlerce oynardım. Işığın camın içinden geçip kırılması beni büyülerdi ki hala böyle… Sonraki yıllarda yaklaşık 10 yıl süren seramik atölyeciliğim zamanında sermikle camın yakınlığı yüzünden yaptığım denemelerle cama olan ilgim arttı. Atölyemde kendimi geliştirme çabalarım bir noktada tıkanınca, hayatımda büyük bir zamanlama kurgusu gibi ortaya çıkan Cam Ocağı Vakfı’nın açılmasıyla, Vakıf’ta dünyaca ünlü sanatçılardan uzun dönem eğitimler almaya başladım. Sıcak cam üflemeyle 2003 yılında başladığım bu eğitimler, kalıpla şekillendirme, soğuk cam heykel, kuma döküm gibi farklı teknikleriyle çeşitlendiler, bir süre sonra seramik atölyemi asistanıma bırakıp, sadece camla çalışmaya başladım. Öğrendiğim teknikleri atölyemde ve vakfın sıcak cam atölyelerini kiralayarak geliştirmeye başladım.  Bu atölyelerde Vladimir Klein, Pino Chierchi, Tim Shaw ve Martin Janecky özellikle feyz aldığım ve her zaman beni destekleyen üstadlarım oldular. 2013 yılında aramızdan ayrılan cam ustası İzzet Özdemir’i de atlamak istemem. Uzunca bir dönem büyük parçalarını İzzet Usta’nın üflediği ve benim de küçük parçalarını üfleyerek ve üzerinde soğuk camda dokular yaparak oluşturduğum büyük boyutlu heykellerde birlikte çalıştık. Bu çalışmalar sırasında ondan geleneksel cam tekniklerimiz hakkında eşsiz değerde bilgiler edindim.  Bütün ustalarıma minnet borçluyum.

Galata’da kurduğunuz Glasst Cam Atölyesi’nden bahseder misiniz?

Tuzla’daki kendi küçük atölyemde sıcak cam potası hariç, camla ilgili sanatsal üretim yapmak için hemen her şeyim vardı. Atölyeme kapanıp uzunca bir dönem tekniklerimi ve ekipmanımı geliştirdim. Ama bu bana yetmiyordu. Sıcak cam üfleme işlerdeki gelişimim son derece yavaştı ve destek almadan dilediğim formaları ortaya çıkarmam imkansızdı. Zaman içinde bütün tekniklerin bir arada uygulanabildiği ve sergilenebildiği bir stüdyo oluşturma fikri aklıma yerleşti. Böyle bir stüdyo kurma fikri çevremdeki herkesi ürkütse de, benim sonuç alacağımdan hiç kuşkum yoktu. Önce buna uygun bir yer buldum ve ardından hayallerimi gerçekleştirmek için çalışmaya başladım. Sabır ve inatla stüdyoyu tamamladım. Şimdi içinde küçük bir cam eserler galerisi de olan bu yapıda, ondan fazla teknikte sanatsal cam üretimi yapıyor ve bunu sanatseverlerle paylaşıyoruz. 

Cam sanatına merakı olup deneyimi olmayanlar Glasst’ta atölye alabiliyor mu?

 Kesinlikle evet. Deneyimlemek isteyen, ilgi duyan, geliştirmek isteyen herkese açık bir yapımız var. Öncelikle ‘tanışma atölyesi’ dediğimiz tek derslik bir saatlik kısa atölyelerimizle başlıyoruz. Bu atölyede hem atölye işleyişi hakkında bilgi veriyor, hem de camla ilgili bir deneyimle fırsatı yaratıyoruz. Çok şaşırtıcı bir şekilde, atölyelere katılan herkes mutlaka küçük bir obje üflemiş oluyor. Camın büyülü dünyasına ilk adım çoğu defa içlerine cam tutkusu yerleştirmeye yeterli oluyor. Ardından biraz daha teknik geliştirici ve ekipleştirici atölyeler geliyor. Katılımcılar yetkinleşince de atölyede serbestçe çalışma ortamı sağlayıp onları özgürleştirecek fırsatlar veriyoruz. Yani deneyimleme, öğrenme, geliştirme ve uygulama bu stüdyoda mümkün kılınıyor.   Tabii ki sadece sıcak cam üfleme değil, aklınıza gelen hemen tüm tekniklerde alanında uzman sanatçılarla atölye çalışmaları düzenleniyor.

Türkiye’de cam sanatı ile ilgili neler söylersiniz?

Anadolu Üniversitesi Cam Bölümü ve Cam Ocağı Vakfı şu gün cam sanatından söz ediyorsak, bunu sağlayan iki kurum. Mezun ve öğrencileriyle cam sanatı son on yılda ciddi bir ivme kazandı. Bunun hemen ardından Mimar Sinan Üniversitesi ve diğer üniversitelerin cam ve seramik bölümleri bu konuda harekete geçtiler. Cam atölyelerinin son yıllarda birbiri ardına artması bu kurumların sayesinde gerçekleşti. Tabii ki ilk yıllarda taklit ve yanlış tekniklerle üretilmiş eserlere rastladık ama bugün genç sanatçıların da üretime katılmasıyla gayet yetkin eserler ortaya çıkmakta. Glasst da bunu hedefliyor; camın çağdaş bir malzeme olarak sanatta ve tasarımda yerini almasını. 

Camın nasıl bir enerjisi var nasıl tanımlarsınız?

Kırık bir cam parçasına bakarken bile kim kolayca büyülenmeden bakabilir ki? Üflediğimde nefesimle biçimlenen bana, döngü, zamanlama, sabır ve kollektif çalışma hakkında bilinç veren büyülü bir malzeme. Sanatçının kendisini ifade etmesi için bu denli zengin bir olanağa sahip olması büyük lüks. Çalışırken sizi geliştiren ve içinize huzur veren çok az malzeme vardır. Bir de doğal bir malzeme olmasını buna eklersek, ne denli keyifli olduğunu anlarız değil mi?

Eserlerinizi üretirken ilham kaynaklarınız neler?

Çoğu defa güncel sıkıntılar, bir konuda bir şey söylemek için beni üretime yönlendiriyor. Ayrımcılık gibi üzücü konular ruhumu ne kadar sıkıntıya sokuyorsa, bu konudaki üretimim de kaçınılmaz oluyor. Bunun yanında üzerinde durduğum topraklara ait her konuda bir şey söylemeyi kendimde hak görüyorum. İroniden çok besleniyorum ama elimden çıkanlarda benden başka kimse ironi görmüyor sanırım. 

En çok hangi cam tekniklerini kullanıyorsunuz?  

Son günlerde sıcak cam üfleme tüm enerjimi ve zamanımı alıyor. Ayrıca kuma döküm ve sıcak üflemeyi birleştirdiğim bir tekniği de ekibimle birlikte geliştirmeye çalışıyoruz. 

Dünyada beğendiğiniz cam sanatçıları kimler?

İsveçli sanatçı Bertil Vallien’in eserleri beni oldum olası etkilemiştir.   Venedik’te Nine Rooms isimli sergisinde eserlerini toplu halde görmek anlatılması zor bir deneyimdi benim için. Ardından birlikte  yaptığımız atölye çalışmasında ve daha sonra İsveç seyahatimde  eserleri kadar kişiliğinin güzelliği de beni çok etkiledi. Seattle’da yaşan Body Suguki de işlerine hayranlık duyduğum sanatçılardan biri. Bugün hayatta olmayan Stanislav Libensky de işlerine hayranlı duyduğum bir başka sanatçı. 

Cam sanatına başlamak isteyenlere neler tavsiye edersiniz?

Hiç düşünmesinler. Camla yapacakları yolculuk tarif edilemez bir dünyanın kapılarını açar onlara. Hemen bir tanışma atölyesine katılıp farklı tekniklerle tanışsınlar ve kendi yollarını çizsinler derim. Gerek üniversitelerin cam bölümlerinde, gerekse kendi atölyemde katıldığım atölye çalışmaları bana kanıtladı ki, konu cam ise yeteneksiz insan yoktur. Herkese göre bir teknik vardır. 

Siz bir cam eser olsaydınız nasıl bir eser olurdunuz? 

Grift bir teknikle yapılmış, olabildiğine yalın ve çok uzun yıllara meydan okuyan bir cam heykel olmak isterdim. 

Yakında yeni projeleriniz var mı?

Hiç durmadan proje üretiyorum. Çok önemli sanatçılarla genç yetenekleri bir ara getirecek projelerimiz var. Bunun yanında çocukları camla tanıştırmak ve sevdirmek için bazı çalışmalar sürdürüyoruz.  İki büyük mimari projemiz de 2015 yılında gerçekleşecek. Bu arada ekibimdeki sanatçılar da bir arada çıkış yapacakları bir sergiye hazırlanmaktalar.

Melis BAYRAKTAROĞLU-Alem.com.tr
Fotoğraflar: Oğuz BİRKARDEŞLER
Mekan sponsoru Avantgarde Collection Hotels'e teşekkür ederiz.