Tarihten günümüze en iyi moda belgeselleri, stilin tarihini ve kültürel oluşumlarını anlamamıza yardımcı olacak büyük bir kaynak. Bu belgeseller, moda tarihinin en tanınmış isimleri ve yapımlarının nasıl yaratıldığını, bunların arka planını ve moda trendleri arasındaki bağlantıları anlamamızı sağlıyor.
Orta sınıf bir aileden gelen Valentino Clemente Ludovico Garavani'nin günün birinde kimselerin hayal edemeyeceği bir markanın kurucusu olma hikayesini anlatan "Valentino: The Last Emperor", İtalyan tasarımcının şovları ve defileleri üzerinden moda imparatorluğunun içinde yaşananları ekrana yansıtıyor. Haute couture endüstrisini neredeyse yarım asır domine eden Valentino'nun 45. kuruluş yıl dönümü için hazırlanan bu belgesel, aynı zamanda onun iş ve hayat ortağı Giancarlo Giametti ile olan ilişkisini de konu alıyor. Valentino'nun son iki senesinde özel hayatına da tanıklık eden yönetmen Matt Tyrnauer, tasarımcının tüm kişisel bilgilerini paylaşıyor. Moda dehasının detaylı bir portresini çizen belgesel, 2008'de Chicago Uluslararası Film Festivali'nde En İyi Belgesel Ödülü'ne layık görüldü.
"Dior and I" belgeseli, Dior modaevinin kurucusu Christian Dior'un ölümünden 55 sene sonra gelen modernist ve minimalist tasarımcı Raf Simons'ın, kendini tamamen yabancısı hissettiği "haute couture" kültürünün içinde yaşadığı kaos sürecini anlatıyor. Simons'ın ilk koleksiyonunu hazırlamak için girdiği sekiz haftalık maratonu ele alıyor. Minimalizmle bağdaştırılan bir tasarımcının, couture çalışabilmek için zamana karşı giriştiği yarışı ve kırmızı alarm veren stres seviyesini anlatan belgesel, Raf Simons'ın bu mirasın yükünü nasıl kaldırdığını ekrana taşıyor. Gelmiş geçmiş en gerçekçi moda belgesellerinden biri olarak anılan "Dior and I" belgeseli, aynı zamanda Dior'un ilk kuruluş hikayesini anlatan arşivden çekimleri de içeriyor.
Amerikalı moda tasarımcısı Jeremy Scott'ın yaşamını ve kariyerini konu alan 2015 yapımı belgesel "Jeremy Scott: The People's Designer", Scott'ın Missouri'deki küçük bir kasabadan Moschino'nun kreatif direktörü olarak şu anki pozisyonuna yükselişinin hikayesini anlatıyor. Ünlüler arasında kayda değer bir favori olan Jeremy'nin; geleceğe yönelik hedefleri, ilham kaynakları, korkuları ve çağdaş popüler kültüre yaklaşımının yanı sıra, giyimin ötesindeki dünya görüşüne de bir bakış sunuluyor. Pop kültürünün süper yıldızları Katy Perry, Miley Cyrus, Rihanna, A$AP Rocky, Rita Ora, CL, Paris Hilton, Kanye West, Jared Leto, Whoopi Goldberg, Lindsay Lohan gibi isimlerle dolu oyuncu kadrosu ile dikkat çekiyor.
Maksimalist tarzın temsilcilerinden biri olarak nam salan Iris Apfel'in, New York moda sahnesinde devrimciliğini mercek altına alan "Iris" belgeseli; kıvrak zekası ile tanınan 93 yaşındaki Apfel için sıra dışı enerjisiyle fark yaratan, özgür ruhlu bir kadın portresi çiziyor. 88 yaşındaki efsanevi belgesel film yapımcısı Albert Maysles'ın imzasını taşıyan bu belgesel, Maysles'ın 2015'teki ölümünden önceki son yapıtlarından biri olma özelliği taşıyor. Belgesel aynı zamanda Suzy Menkes'in, Apfel için kullandığı 'Koleksiyon Kraliçesi' tanımının üzerinde duruyor. Belgesel, büyüleyici moda ikonu Iris'in ilerleyen yaşına rağmen ilham veren ruhunun hikayesine odaklanıyor. Yapımda Apfel, moda için duyduğu coşkuyu tasvir ederken, hayat gibi giyinmenin de bir deneyden ibaret olduğunu hatırlatıyor. Büyük övgü toplayan belgeselde, Kanye West de boy gösteren isimler arasında.
Moda vizyoneri Lee Alexander McQueen'in efsanevi hayatını ve kariyerini masaya yatıran "McQueen" belgeseli; ünlü tasarımcının çocukluk ve ilk gençlik yıllarından, terzi olarak moda sahnesine adım atma hikayesine, kendi adını taşıyan çizgisini başlatmasından, zamansız ölümüne kadar tüm detayları anlatıyor. Belgesel, 27 yaşında Givenchy'nin başına geçen tasarımcının efsanevi şovlarının arkasındaki çarpıcı gerçeklere de odaklanıyor. Yönetmenler Ian Bonhote ve Peter Ettedgui'nin, daha önce ortaya çıkmamış, çoğu McQueen'in kendi çekimleri olan arşiv görüntüleri, ailesiyle ve arkadaşları ile yapılan röportajlar ve defilelerin perde arkasından topladıkları malzemelerle hazırladıkları belgesel, McQueen'in sıra dışı kimliğine ışık tutuyor.
Teknolojiden ilham alan tasarımları ve kokularıyla tanınan Issey Miyake'nin başarılı kariyerinin ilk adımlarını konu alan "Issey Miyake Moves" belgeseli, onun tasarım stüdyosuna, fabrikasına ve podyumdaki kıyafetlerine ışık tutuyor. Dünyanın önde gelen moda tasarımcılarından biri olan Issey Miyake'nin yaşamına bütüncül bir bakış sunan belgesel, onun kıvrımları kullanışını, kırışıklıklardan yararlanışını ve kumaşlarda yepyeni olasılıklar dünyasının kapılarını açmasını konu ediniyor. Belgeselde ayrıca Miyake'nin eğitimi ve geçmişinin yanı sıra, William Forsythe'nin Frankfurt Balesi için tasarladığı kostüm ile Litvanya'nın 1992 Olimpiyat takımı için hazırladığı kıyafetler gibi en sevdiği projelerinden de bahsediyor.
Aralık 2022'de hayata veda eden punk akımının öncüsü Vivienne Westwood'un markasını, ilkelerini ve mirasını korumak için verdiği mücadelenin olağanüstü hikayesini anlatan "Vivienne Westwood: Punk, Icon, Activist" belgeseli, izleyicileri savaş sonrası Derbyshire'da geçen bir çocukluktan Paris ve Milano podyumlarına uzanan bir yolculuğa çıkarıyor. 40 yılı aşkın bir süredir İngiliz modasını yeniden tanımlayan Dame Vivienne Westwood'un samimi ve ilham verici bir portresi olan belgesel, arşiv fotoğraflar, görüntüler, kamera arkası kayıtları ile Kate Moss, Naomi Campbell ve eski Vogue editörü André Leon Talley de dahil olmak üzere sektörün önemli isimleriyle yapılan bir dizi röportaj sunuyor.
Olivier Rousteing'in 2011'de, henüz 24 yaşında Balmain'i devraldıktan sonra Fransız moda evinin tarihindeki en genç ve tek siyahi kreatif direktörü oluşunu ekrana yansıtan "Wonder Boy Olivier Rousteing" belgeseli, aynı zamanda genç tasarımcının köklerini arayış hikayesini de anlatıyor. Biyolojik ebeveynlerini tanımayan ve koruyucu bir ailede büyüyen tasarımcının, filmin yönetmeni Anissa Bonnefon ile birlikte güçlerini birleştirdiği belgeselde; izleyici Olivier'in gerçek adının Claude Olivier Conte olduğunu; kökeninin de aslında melez değil, Somali-Etiyopya olduğunu öğreniyor. Annesinin ise Olivier'i doğurduğunda henüz 15 yaşında olduğu gibi şaşırtıcı gerçeklere şahit oluyor. Belgesel, Olivier'in alıştığımız göz alıcı imajından farklı olarak oldukça kişisel bir portresini sunuyor.
Çocukluk yıllarında evinin bahçesinde yaşayan kertenkeleler için çikolata folyolarından küçük ayakkabılar yapan Manolo'nun, adının bu çocukluk hobisinden alan "Manolo: The Boy Who Made Shoes For Lizards" belgeseli, izleyiciyi tasarımcının tuhaf hayal dünyasının girdabına sürüklüyor. Manolo, bu anıyı onurlandırmak ve filmin lansmanını kutlamak için yılan derisi kertenkele detayları ve iç içe yaprak şeklinde bilek askıları olan, yeşil süet sandalet modeli Lagarta'yı yaratmıştı. Manolo'nun yakın arkadaşı Michael Roberts'ın yönetmenliğindeki belgeselde, Anna Wintour, André Leon Talley, Paloma Picasso, Naomi Campbell ve Sofia Coppola gibi moda ve eğlence dünyasının en önemli isimlerinden bazılarıyla yapılan röportajlar yer alıyor.
Luca Guadagnino tarafından yönetilen ve prömiyeri 77. Venedik Film Festivali'nde yapılan uzun metrajlı belgesel "Salvatore Ferragamo Shoemakers of Dreams", sessiz film döneminde Hollywood yıldızları ve dönemin ikonik filmleri için ayakkabılar yaratan İtalyan ayakkabıcı Salvatore Ferragamo'nun, başarıya giden yoluna ışık tutuyor. Ferragamo'nun Napoli'de kundura çıraklığı yaptığı ilk günleri, Amerikan rüyasına yelken açması, Kaliforniya'daki Hollywood Boot Shop'a sahip olma deneyimi ve moda dünyasında uluslararası bir dönüm noktası haline gelen lüks markasını piyasaya sürmek için, İtalya'ya dönmesi çerçevesinde ilerleyen belgesel; arşiv görüntüleri, fotoğraflar ve röportajlarla zenginleşiyor. Belgesel; Martin Scorsese, Manolo Blahnik ve Christian Louboutin gibi birçok figüre gönderme yapıyor.
Andrew Rossi imzalı "7 Days Out" adlı belgesel dizisinin ilk bölümünde Chanel Haute Couture İlkbahar-Yaz 2018 defilesini ekrana taşıyor. Koleksiyonun tasarım sürecinden podyum çalışmalarına, Karl Lagerfeld'in yaratıcı hikayelerinden unutulmaz defile anlarına birçok süreci mercek altına alıyor. Belgeselin açılış bölümüne konu olan Chanel Haute Couture İlkbahar-Yaz 2018 defilesi, Rossi, Lagerfeld ve ekibinin ne kadar titizlikle çalıştığını gözler önüne seriyor.
Yönetmenliğini Andrew Rossi'nin üstlendiği "The First Monday in May" belgeseli ise Metropolitan Museum of Art'ın tarihteki en çok katılımlı moda sergisinin hazırlıklarına ve açılış galasına kamera arkasından bir bakış sunuyor. Benzeri görülmemiş bir erişime sahip bu belgesel, dünyanın en büyük moda etkinliklerinden biri olan Met Gala'da ünlülerin buluşmasını da konu alıyor. Çığır açan belgeselin yaratıcıları arasında ünlü Genel Yayın Yönetmeni ve Met Gala Başkanı Anna Wintour ile küratör Andrew Bolton yer alıyor.
Ünlü moda tasarımcısı Zac Posen'ın 21 yaşında hızlı yükselişini, markasının birkaç yıl sonra gözden düşmesini; şirketi ve itibarını yeniden inşa etme mücadelesini anlatan "House of Z" belgeseli, bir sanatçının portresini, dünyanın en seçkin markalarından birinin göz alıcı hikayesini anlatırken, sanat ve ticaret arasındaki her hareketi şekillendiren ince dansı da gözler önüne seriyor. Sandy Chronopoulos yönetmenliğinde hayat bulan belgesel, izleyicilere adeta bir görsel şölen yaşatıyor.
Radolphe Marconi yönetmenliğindeki belgeselde Karl Lagerfeld; ilk kez birisinin, günlük yaşamından bir sanat eseri yaratmasını kabul ediyor. Film yapımcısı Rodolphe Marconi, beyaz at kuyruğunun, kocaman kara güneş gözlüklerinin ve esrarengiz havanın arkasındaki adama içeriden bir bakış sunuyor. Radolphe Marconi, "Lagerfeld Confidential" belgeselinde, yirmi yılı aşkın süredir Chanel'i yöneten yenilikçi tasarımcı Karl Lagerfeld'in günlük yaşamından bir sanat eseri yaratıyor. Marconi, moda dünyasının en dahi isimlerinden Karl Lagerfeld'in Chanel ve Fendi koleksiyonlarını, fotoğrafçılık ile resim çalışmalarını ve hayatını gün ışığına çıkarıyor.