Marakeş Seyahat Rehberi

Marakeş seyahatimin en konforlu yanlarından biri de pek sevdiğim bir Faslı arkadaşımın ihtimam ile hazırladığı "seversin bu mekanları" listesi idi. Kimi yerlisi için kırmızı şehir iken benim için çivitin, mintin ve sarının ana vatanı olan kente ayak basmış, şehrin ruhunu daha çok hissetmek arzumun beni çektiği somon, minik havuzlu riadımın (Fas evi) avlusuna varmıştım. Yerleşme işlemlerimin tamamlanmasını beklerken ikram edilen "Morocco mint çayı" ve kuru tatlılar ile şehrin ambiyansına adapte olmuştum bile. Sadece renkler ve desenler ile gözümün değil, kokular ve müthiş lezzetler ile diğer duyularımın da doyacağı bilgisi ayan olmuştu çoktan. Şimdi tüm duyularımı harekete geçirerek yola koyulmanın tam zamanı; lakin beni sıradan bir ülke beklemiyor; keşfe açık çok durak, tadılacak bolca yenilik var!

Sokaklarda cümbüş

Şehrin karmaşasının kendi içinde, özellikle Medina olarak anılan old town bölgesinde bütünsel bir çeşitliliği var. Bitimsiz kokuları nefes nefes çekerken, şehrin de kendine ait bir çeşni nefes olduğunu anlamanız uzun sürmüyor. Berberilerin yoğunluklu yaşadığı bu şehirde aynı cadde üzerinde gayrinizami de olsa bir ruhun çeşitli parçaları gibi anlaşan binek araçları, faytonları, rengarenk Vespaları, süslenmiş bisikletleri aynı anda görmek mümkün. Fransız stil şapkaları, Berberi maşlahları, kapüşonu püsküllü cellabiyeleri, el yapımı rengarenk yemenileri de, "feed the passion (tutkuyu besle)" yazılı kapital dünyayı yüksek sesle selamlayan peynir reklam billbordlarını da lokal dünyanın nadide bayraklarını da yan yana gördüğümüz; eşitler değil ama çeşitler şehrinde dolaşıyorduk.

Sanayi şaşkını

Listemin en dikkat çeken mekanlarından biri olan; yemeği, sanatı, cool tasarım parçaları bir arada görebileceğimi önden haber aldığım Maison Sarayan için yola çıkmıştık. İstediğimiz her yere aracın yönünü şüphe duymadan döndüren Mohammed, mekan ismini uygulamaya girip bölgeye doğru ilerlerken "Emin misiniz burada bir yer olduğuna, buralar sanayi" dedi. Lakin ben hem zevklerimden haberdar olan arkadaşıma hem kendi iç yolculuğumdaki umulmadık yerlerde umulmadık hoşluklarla karşılaşabileceğim inancına güven ile yoldan dönmedim. Siz de aman ha içinize şüphe tohumu düşer ise yolunuzdan dönmeyin, doğru yere varacaksınız ve emin olun vardığınız yerden memnun kalacaksınız. Benzer bir memnuniyeti yaşayacağınız, yanı sıra cüzdanı da tekraren boşaltacağınız bir başka mekan ise El Fenn Morocco. Alt kat giriş alanına konumlanan mağazası, büyük bir keyifle geniş yelpazede tasarımlara erişebileceğiniz bir alışveriş alanı. Alışveriş sonrası otel üstü terasında yer bulabilmeniz halinde leziz atıştırmalıklar ve içeceklerle kendinize bir akşamüstü dinlenmesi armağan edebilirsiniz.

Bir tatlı huzur

Beldi Country Club, tam da bir tatlı huzur almaya gelinecek yer. Şehirden uzakta bir kaçamak yapmak isterseniz spa'sı, dinlenme alanları, restoranları, günlük katılımlı workshop'ları ile küçük bir çiftlik gibi. Bir dönemin en iyi festival filmlerinden olan Youth filmini anımsattı şu an bu his bana. Benim için huzurlu birkaç saatti; lakin her huzurun da doyum vermeyeceğini orada anladım diyebilirim. Bence gitmeyin. Beldi'de aradığımı bulamamış, Chefchaouen'a gitmek uzunca bir vakit alacağı için liste dışı bırakmak zorunda kalmış bir seyahatsever olarak, en azından Essaouira'ya gitmeyi atlamamak iyi olur düşüncesi ile düştüm yola.

Israr ve armağan

Mohammed'in ısrarlı tavsiyeleri üzerine argan yağı üretim merkezlerine uğramak için girdiğimiz yolda, argan tohumu taşıyıcıları olduğunu öğrendiğim keçilerin dal dal çiçek verdikleri ağaçlar ve bebek bebek keçileri sevebilmek armağan edilmişti bize. Balığı ile meşhur tam bir sahil şehri Essauoira. İlgi alanınıza göre günler de geçirebilirsiniz, çevreyi gezmeyi yarım günde de bitirebilirsiniz. Balığını yemedim ama sahildeki güzel Arap atlarına binip bir süre öz vatan Marakeş'e döndüm o gün. Ve Azar'dan bir rezervasyon yaptırdık; gündüzün tüm yorgunluğunu Moroccan ve Levantine Cuisine restoranın loş ortamında, bir bölümünde dans gösterisi de izlediğimiz bir yemek ile tamamladık.

Renklere boyanmış hikayeler

Bireysel hikayelerinin rengi herkes için farklı olsa da "renkli" olduğu inkâr edilemez birçok tasarıma hayat verdiği, yaşamında çokça zamanını, ölümünde küllerini bahçesine bıraktığı, müzesi, evi ve bahçesi olarak bilinen ve anılan Jardin Majorelle, Marakeş'in Yves Saint Laurent ile özdeşleşmiş ve ikonikleşmiş yapılarından. Gündüz vakti düşen ışığın benim için en göz alıcıları olan kaktüslerde ve toplamda 300'den fazla bitki türünde oluşturduğu kırılmalar; çivitin, sarının ve mintin kübik bir yapıyı taşıdığı frekans ve pastel, hatta taşlanmış hissi yaratan onca bitkiyle tezatlık oluşturduğu sade ihtişam, bütünü ile göz alıcıydı. Fas mozaiklerinden ilhamla renklendirdikleri bu ev, tescilli bir cazibe merkezi haline gelirken Majorelle mavisi de tescilli bir renk olageldi hayatlarımızda. Esas mimarları ve bir süre kullanıcıları 1923'lerde Fransız oryantalist sanatçı Jacques Majorelle ve 1930'larda devreye giren Fransız mimar Paul Sinoir iken, 80'lerden bu yana YSL ile anılan bu sofistike yapı bir yandan hatıra taşıyıcılığı yaparken diğer yandan yeni hatıra yaratıcılıkları da yapıyor. Bu arada minicik bir tavsiye vermek isterim; biletinizi müze bölümünden almanız bahçeye girişinizi de kolaylaştıracaktır.

Devlet ricalinin de mekanı

Dar El Bacha, yani paşanın yeri 1910'larda Charlie Chaplin'den Churchill ve Frank Roosevelt'e kadar sanat dünyası ve devlet ricalinin de buluşma alanlarından birisi. 2. Dünya Savaşı sonrası varlığını sürdürmeyen, 2019'da restore edilip tekrar halka açılan bu mekanda dünyanın birçok yerinden 40 çeşitten fazla aromada kahve seçeneğinin iyi versiyonları mevcut. Minicik masalarına rağmen müthiş avlusu hiç kalkmak istemeyeceğiniz bir duyguya sürüklediği halde, dışarıda sıra bekleyen bir insan güruhu olduğu bilinci ile insan vicdanen saatlerce oturamıyor olsa da, hem ambiyans hem de tadımları itibarıyla deneyimlenmesi gereken bir kahveler mekanı. Sırf içeri girmek için ödemeniz gereken cüzi bir miktar ve beklemeniz gereken kısa bir süre var. Değeceğini, deneyiminiz tamamlandığında göreceksiniz. Türk olduğunuzu bir şekilde öğrenip sizin bile izlemediğiniz Türk dizilerini anlatan garsonların heyecanı ile heyecanlanmanız da çok olası.

Tajin kuskus kardeşliği

Fas'ta olup da tajinden kaçmak pek mümkün değil. Zaten kaçmayın da. Et düşkünlüğünüz yok ise bile ekşi-tatlı baharatlı tatları ile çeşit çeşit tajinleri aman ha sakın kaçırmayın. Hepsini deneyimlememiş birisi olarak en iyisidir iddiasında olamasam da oldukça iyi bir versiyonunu, tatlı esintisi olan bir gün batımında -M Rooftop by Medina Heritage'ta- tattım diyebilirim. Rezervasyon hususunda şansınız olursa sizin de tatmanızı tavsiye edebilirim. Pişme süresi dolayısıyla yemeği beklemenin verdiği his de yemeğiniz ile ünsiyetinizi bir derece arttırıyor böyle zamanlarda, keyfini çıkarın.

Yapraklar orkestrası

Kalmıyor iseniz dahi, yarım gününüzü, bir kahvaltınızı, bir akşam yemeğinizi, bir akşamüstü kahvenizi muhakkak Kutubiye Cami'nin ve Atlas Dağları'nın hemen karşısındaki La Mamounia Otel'e ayırın derim. Zira sadece mimarisi ile önde gelen oteller sıralamasında iyi olması değil, botanik bahçesinin özel olması da onu farklı yapıyor. Sekiz hektarlık bahçesi sayamayacağım kadar çeşide ev sahipliği yapıyor ve yapraklarının hepsi bir arada müthiş bir melodi oluşturuyor. Lobiden uzaklaştıkça ve dallara konan kuşlarının sesine doğru ilerledikçe kendinize ve doğaya daha da yaklaşacağınız eşsiz bir alan... Bunu ruhi derinliklerde tadarak değerlendirmek büyük keyif. Farklı bir his kaplıyor insanın içini ve o rahatlama hissi büyük huzur veriyor.

Son gecenin nasibi

Djemaa El Fna için şehrin kalbinin attığı meydan desem abartmış olmam sanırım. Meydan hep göz alabildiğine uyanık. Yılan oynatıcılar, masal anlatıcılar, şahin tanıtıcılar, zikir yapıcılar ve nicesi... Hangi halkaya dahil olduğunuzda ne ile karşılaşacağınızı tam bilemeyeceğiniz kadar kalabalık her birinin etrafı. Diğer bahsettiklerime kıyasla eski şehir Medina'da salaş bir restoran ilk bakışta Nomad. Ve lakin rezervasyon şart cinsinden. Öyle bir lezzeti mevcut ki yemeklerinin, bedenen haddinden fazla doyduk yine o gün. Yemek sonrası riada dönerken çatallanan yoldan tarif edilene değil diğer yöne sapmak isteğim beni bahsettiğim halkalardan birisine sürükledi. Sonradan Ahidus dansları geleneğinden geldiğini öğrendiğim bu müzikal topluluk, bir maestro yönetiminde, şiirler, neşideler, ilahiler, danslar, ağıtlar ve dualar eşliğinde bir gösteriyi halk ile interaktif yapmıyor, yaşıyordu. Ve ben bu berberi grubun tam ortasına düşmüştüm. Zaman zaman elektro gitarın zaman zaman cümbüşün devreye girdiği, bendir ile klasik davul darbuka seslerinin birbirine geçiştiği inanılmaz bir deneyimdi. Arkada durmak istedikçe içe çekildiğim, kalkmak istedikçe grup üyelerince ısrarla oturtulduğum, İspanyol sanılıp Türk olduğum anlaşılınca tüm halkaca Türkiyeye edilen ekstra bir dua anına şahit olduğum bir ruh doyumuydu. Charaf Agarzam, maestro ekibi ve halka halkına ait hissettiğim bir son gündü. Tadı damağımda kaldı. Bundan sonrası hepimizin Barış abisinin dediği gibi: "... haydi ya nasip derdi, kimseler anlamazdı ya nasip ne demekti."