ÇABA DERNEĞİNDEN YİNE YENİDEN YENİ BİR HEYECAN

Uzun yıllardır okul öncesi eğitim, kadın emeğini değerlendirme ve kimsesiz çocuklara yardım amaçlı projelerle adını duyuran Çaba Derneği bu sene 12. yılını, Geleceğe İz Bırakan Kadınlar projesiyle kutladı. Röportaj: Petek KIRBOĞA - [email protected] Fotoğraflar: Pınar GEDİKÖZER

Özlem CANKURTARAN -- ÇABA Derneği olarak 12. senenizde ‘geleceğe iz bırakan kadınları’ ödüllendirme fikri nasıl ortaya çıktı? 12. senemizde derneğimiz çok iyi bir noktaya ulaştı. Yeni kurulan derneklerden ve tek başına sosyal sorumluluk için çabalayan insanlardan bize çok fazla öneri gelmeye başladı. Bunun üzerine kendi kriterlerimizi oluşturduğumuz yapımızda biz de ödül verebilir, oluşan birikimimizle sosyal sorumluluk projelerine yön verebiliriz diye düşündük. Bu sene vereceğimiz ödüller için de kadınları desteklemek istedik.

Gülay DEMİRCİ -- ÇABA Derneği’nin sizi ödüllendirdiği projenizden bahseder misiniz? 11. sınıflardan Ata Özlük ve Baran Başkan, Nano Manyetit sentezleyip, 1mm’den ince lif üreterek çevremizde sürekli maruz kaldığımız elektromanyetik dalgaları %85 oranında kalkanladılar.11. sınıflardan İrfan Efe Boztepe ile 10. sınıflardan Mehmet Can Dursun ise atık yengeç ve karides kabuklarından yanık tedavisinde kullanılabilecek antibakteriyel, biyo uyumlu, biyo bozunur, kanamayı durduran ve iyileştirmeyi %30 arttıran yara örtüsü ürettiler. Bu iki proje de TÜBİTAK tarafından reddedilince Amerika’da düzenlenen dünya çapındaki yarışmaya başvurduk. O yarışmada projemiz, Amerika’da 54 ülke, 2 bin 450 proje arasından Dünya Birincisi seçildi.

Ece ÇİFTÇİ -- Yaptığınız çalışmalar kime yönelik? 7 ile 11 yaş arası dezavantajlı çocukların sosyal becerilerini ve yeteneklerini geliştirmeleri için düzenlediğimiz eğitim çalışmalarından oluşuyor. Bugün geldiğimiz noktada Türkiye’nin de dışına çıkıyoruz. Dünyada bu işlerin nasıl olduğunu hep takip ettim ve ediyorum. Gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan ülkeler ne gibi çalışmalar yürütüyor takip ediyorum. Bu araştırmalar sonucu SosyalBen de dünyaya açıldı.

Melahat AYDIN -- Kız çocukları ile nerelerde karşılaşıp onları eğitime dahil ettiniz? Evde çamaşır yıkarken, sırtında kardeşini taşırken görüyorum onları. Önce küçük kadınlar gibiler onları öyle görüyorum. Okula ilk geldiklerinde duvar dibinden ayrılmıyorlar, gün ve gün bahçeye ilerleyip, ip atlayarak çocuk olduklarını hatırlıyorlar. İnsanlar her zaman yaşını yaşamalı. Bu çocuklar öncelikle hak ettikleri çocukluklarını geri alıyorlar.

Itır ERHART -- Sizi tanıyabilir miyiz? Işık Lisesi’ni bitirdikten sonra Boğaziçi Üniversitesi’nde İngiliz Dili Edebiyatı ve Felsefe okudum. Cambridge Üniversitesi’nden M. Phil ve Boğaziçi Üniversitesi Felsefe Bölümü’nden doktora derecesini aldım. Uzun mesafe koşuya 2004 yılında Team in Training ile başladım. Türkiye’nin ilk yardımseverlik koşusu oluşumu olan “Adım Adım”ın ve” Açık Açık”ın kurucu üyesiyim. Kaynak ve farkındalık yaratmak için beş maraton ve 20’ye yakın yarı maraton koştum. SOGLA’da, YGA’da ve pek çok üniversitede sosyal girişimcilik üzerine eğitimler verdim. İstanbul Bilgi Üniversitesi Medya ve İletişim Sistemleri Bölümü’nde 16 yıldır öğretim üyesiyim. Cinsiyet, spor, insan hakları, sosyal girişimcilik ve medya üzerine çalışmaktayım

Deniz YILMAZ -- Gerçekleştirdiğiniz projeden bahseder misiniz? Koç Üniversitesi’nde Profesör Zeynep Gürhan Canlı’nın UNDP destekli araştırması “Inclusive Business: A New, Sustainable And Innovative Private Sector”da lise seviyesi araştırma asistanlığı yaptım. İlgimi çeken bu konuyu 2016 yazında Bangladeş’te Nobel Barış Ödülü sahibi Muhammad Yunus’un Yunus Centre’ında staj yaparak derinleştirdim. Birikimimi Bayburt’ta katıldığım bir topluma hizmet projesiyle geliştirerek, oradaki gözlem ve deneyimlerimle El Emeği Projesi’ni tasarladım. Projeyi ailemin kurucusu olduğu Koton’da UNDP – GAP İdaresi’nin ortak projesi olan ÇATOM’lar (Çok Amaçlı Toplum Merkezleri) ortaklığı ile hayata geçirdik. Koton El Emeği Projesi kapsamında, Koton’un tasarım ekibi tarafından tasarlanan giysiler ÇATOM kanalıyla Soma, Şanlıurfa, Gaziantep, Mardin, Adıyaman ve Batman’da yaşayan 350 kadınımız tarafından işlenerek 61 mağazada milyonlarca Koton müşterisiyle buluşuyor.

Leyla AKÇA -- Şu an yürüttüğünüz projeden bahseder misiniz? Suriyeli mülteci çocuklar ile çalışmaya başladığımızda okullaşma süreci çok gelişmemişti. 2014’te çalışmaya başladık. O dönemde okul dışı çocuklara yönelik bir proje başlattık. Beş günlük programlar ile çabuk hareket etmeye çalışıyorduk çünkü o dönem çabuk yer değiştiriyorlardı. Şimdi daha yerleşik bir düzendeler. Amerika’da kullandığımız bazı metodlar ile sanat terapisini birleştirerek yeni bir proje hazırladık. Görsel Sanatlar, dans ve müzik modüllerinin olduğu bir projemiz var. Bu sene artık okullarda uygulayabiliyoruz. Suriyeli mültecilerin durumu her an değişebildiği için onların ihtiyaçlarına göre hareket etmeye çalışıyoruz. Kendini geliştiren ve değiştiren bir proje diyebiliriz.

Hazal ULUDOĞAN -- Hangi proje ile ödüllendiriliyorsunuz? Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nden gerekli izinleri alarak, yardımsever insan ve kuruluşlarla “Deniz Yıldızları” projesini gerçekleştirdim. Cezaevinde olan mahkumların çocukları için yaptığım bir projeydi. Bursa’da çalışmaya başladığımda cezaevi erkek cezaeviydi sonra kadın cezaevine dönüştürüldü. Annesi ile birlikte kalan 0-6 yaş çocukların birtakım zaruri ihtiyaçları vardı. Cezaevlerinde kalan herkesin maddi durumu çok iyi değil o nedenle çocukların bebek bezi, hijyen malzemesi, biberon gibi temel ihtiyaçlarının karşılanması gerekiyordu.

Ebru BAYBARA DEMİR -- Ödül aldığınız projeyi anlatır mısınız? 2015 yılında Mardin’de, restoranda çalışan kadınlara yeni bir gelir modeli yaratma ihtiyacı karşısında beş kadın aşçı ile Hayatım Yenibahar Projesi’ni hayata geçirdim. Proje kapsamında Mardin’in geleneksel el sanatlarını modernize ederek, günlük hayatta kullanılabilecek özel ürünler tasarlamaya ve internet üzerinden satmaya başladık. Beş kişi olarak başladığımız bu girişimde çalışan kadın sayısı kısa süre içinde 21’e ulaştı.

Tülin AKIN -- Sizi yakından tanıyabilir miyiz? Babam öğretmen, mesleği nedeni ile doğduğumdan beri Anadolu’nun çeşitli bölgelerini dolaştık. 2004 yılında Akdeniz Üniversitesi’nde öğrenciyken Türkiye’nin ilk Tarımsal E-Ticaret ve iletişim sitesi olan, çiftçilerin ücretsiz olarak faydalanıp, ürünlerini satabildiği www.tarimsalpazarlama.com’u kurdum. Bu site üzerinden, tarım firmaları ve çiftçiler ücretsiz olarak tanıtım sayfası oluşturup, ürünlerinin satış ilanlarını, tarımsal haberlerini, fikirlerini ve ürünlerinin fotoğraflarını paylaştılar. Kullanıcılar böylece tarımdaki yeniliklerden ve ürün fiyatlarından haberdar olup, alıcı ve satıcılar site üzerinden kolaylıkla iletişim kurabildiler. RÖPORTAJLARIN TAMAMI ALEMDE!