AVRUPA'NIN DALGA VE SÖRF BAŞKENTİ BIARRITZ

Sabahın erken saatlerinde Biarritz’in ünlü Grande Plaj’i sizi, hem ruhunuzu dinlendiren hem de merak uyandıran ilginç manzaralar ile karşılıyor: Gün içerisinde kalabalıklara hizmet edecek üst üste dizilmiş sandalyeler, uykuda şezlongların başında asker gibi bekleyen kapalı şemsiyeler… Seyahat tutkusu dinmeyen gezgin ve seyahatterapisi.com’un kurucusu Zeynep Boneval ALEM’e özel Avrupa’nın dalga sörf başkenti Biarritz’i kaleme aldı.

Yavaş yavaş dağılan okyanusun puslu görüntüsünün arasından beliriveren siyah noktalar halindeki sörfçüler… Maviden köpük köpük beyaza dönen deniz… Önce burnunuza sonra ciğerlerinize dolan tertemiz okyanus havası… Yüzünüze vuran nemli bir meltem… Önünüzdeki güneşli günün getireceği sürprizlere dair keyifli merak… Biarritz, Cote D’Azur’dan çok daha heyecan verici ve çok daha gerçek… Fransa’nın güneybatısında, Atlantik Okyanusu’na bakan tarafta Biscay koyunda, İspanya sınırının hemen üzerinde, yer alan Biarritz adeta yaşayan bir efsane. 15. ve 16. yüzyıllarda okyanusun çetin koşulları yüzünden zar zor ayakta kalan fakir bir balıkçı köyü iken, 17. yy’ın başlarında balina kasabası olarak gelişmeye başladı. Biarritz’in bir tatil merkezi olarak ilgileri üzerine çekmeyi başarması, 1854’de Kraliçe Eugénie’nin, kocası kral III. Napolyon’u burada bir saray yapmak için ikna etmesi ile mümkün olmuş. (Bugün Grande Plage’ın kuzeyinde sonda yer alan Hôtel du Palais, işte bu saraydan dönüştürülmüş) Ve Biaritz, Belle Epoque döneminden başlayarak 19. yy’ın sonlarına ve 20.yy’a, dünyaca ünlü güneşlenme ve eğlence beldesi olarak damgasını vurmuş.

Şöhretini Côte d’Azur’a kaptırmış
Ernest Hemingway, Bette Davis, Rita Hayworth, Gary Cooper ve Frank Sinatra gibi ünlülerin yanı sıra, önemli politikacılar, frapan sosyete, İngiliz aristokratları, şöhretli yıldızlar, hepsi görmek ve görünmek için Biarritz sahillerinde yazlarını geçirmiş. Seçkinlerin vazgeçilmez tatil beldesi, İkinci Dünya Savaşı’nı da atlatmayı başararak, 1920’lerden 50’lere kadar ihtişamlı partilere, balolara, danslara sahne olmuş. Ancak Biarritz, 1950’lerden sonra yavaş yavaş şöhretini Akdeniz’in yükselen destinasyonu Côte d’Azur’a kaptırmaya başlamış. Ve de 1970’lerde neredeyse tamamen büyüsünü kaybetmiş. Yıllar önce Biarritz’e gittiğimde, ilk izlenimim biraz tuhaftı. Sanki Biarritz bu zamana ait değildi de, geçmişte asılı kalmış gibiydi. Görkemli mimarideki otelleri köhneleşmiş, plaj kulüpleri şezlong ve tenteleri eskimişti. Sanki son model arabaları ile şık centilmenler, son moda plaj elbiseleri ve mayoları ile güzel kadınlar, tüm fiyaka ve şaşaa buradaymış da, az önce gitmiş gibi bir duyguya kapılmıştım. Hala pahalı bir yerdi, caddelerde hala bir kaç Rolls Royce dolaşıyordu, ancak belli ki zenginlik ‘eski’ zenginlikti ve de kasabanın ihtiyarlamış bir atmosferi vardı. Diğer bir yandan da arka planda çok aykırı bir görüntü yer alıyordu. Dalga sörfü yapan gençler, sabahtan akşama kadar plajda takılıyor ve de bıkıp usanmadan dalgaları kovalıyordu. O zaman öğrendim ki, Biarritz sörfçüler için adeta bir cennetti. Kuzey Atlantik alçak basınç fırtınaları, Biscay koyunun derinlikleri ile buluşunca oluşan dalga tüneli, sürekli kabarık dalgalar yaratıyordu. Geniş plajlar, güçlü ve büyük dalgalar, tüm yıl boyunca – kışın dondurmayan, yazın çok terletmeyen – yumuşak iklim dalga sörfçüleri için doğal olarak idealdi.

Avrupa’da sörf Biarritz ile başladı
Avrupa’da sörf resmen Biarritz’de başlamış. 1950’lere kadar sörf tahtasından bihaber olan Biarritzliler, 1956’da ‘The Sun Also Rises’ filmini yönetmek için gelen Amerikalı yönetmen Peter Viertel sayesinde bu spor ile tanışmışlar. Daha önce Hawaii ve Kaliforniya’da sörf yapan Peter Viertel, yanında getirdiği sörf tahtası ile dalgaların üzerinde kaymaya başlayınca herkesi şaşkına çevirmiş, özellikle gençler arasında merak uyandırmış. Ve böylece Biarritz’in sörf serüveni başlamış. İlk sörf kulübü 1959’da kurulmuş.

Esas 1970’lerde Biarritz ve sörf sporunda yerini bulabilmiş ve de o zamandan beri Avrupa’nın sörf başkenti sayılıyor. 1950 – 1970 arasında iki tezat görüntü Biarritz’de yan yana yaşamış. Bir yanda lüks arabalar, şık kıyafetler, partiler ile zenginler, diğer yanda plajlarda yatıp kalkan yalınayak yarı çıplak sörfçü gençler… Fakat 1970’lerde Biarritz zengin misafirlerini ve ününü tamamen Cote D’Azura kaptırınca, geriye sadece sörfçüler kalmış. Uzun yıllar boyunca dünya sosyetesinin gözünde uyuyan güzel olarak kalmış. Ve yeniden doğuşunu yine sörf sayesinde sağlamış: 1993’den beri her Temmuz ayında dünyanın her yerinden sörfçüler Biarritz Surf Festivali için burada toplanıyor. Bu sayede kasabaya son 15 yıldır taze kan aşılanmaya, gençleşmeye ve modern bir görünüme kavuşmaya başlamış.

Jet-sosyete tarafından yeniden keşif!
Ardından son yıllarda jet-sosyete tarafından yeniden keşfedilen Biarritz, adeta Rönesans’ını yaşıyor. Altın kumsalları bir yandan sörfçülere ev sahipliği yaparken, diğer yandan tasarım kıyafetleri ile bronz kadınları ve de tiril tiril gömlekleri ile atletik genç beyleri ağırlıyor. Hermès ve Billabong, küçük salaş kafeler ile gurme restoranlar, genç ve yetişkin, hepsi bir arada. Şehrin bar ve kulüp gibi mekanları hala gıcırtılı ve biraz köhne olsa da, Fransız, İspanyol, İngiliz burjuva sınıfı ile dolup taşıyor.

Ortancalar ile bezenmiş dar sokaklarındaki villa sahibi zengin Avrupa’lılar ile grunge sörfçüler artık bir arada keyifle takılıyor. Hatta eskiden sadece yaz aylarında dolup taşan Biarritz, ‘tüm yıl yaz’ imajı ile 6 ay doluluğa oynuyor. Ve bugün Biarritz, yıllık turizm gelirleri ile Fransız ekonomisine büyük katkı sağlayarak, yeniden altın çocuk sıfatını kapıyor. Önce baş tacı, sonra uzun yıllar kendi kaderine terk edilen Biarritz, tek başınalığı ve kendi ayakları üzerinde durmayı öyle iyi öğrenmiş ki, tekrar gözde olmasına rağmen – kendine has mutfağı ve lisanı ile – Fransa’nın geriye kalanından ayrı duruşunu koruyor. Ne Latin ne de Avrupa dillerine benzemeyen Bask lisanı, çözülemeyen kökeni ile dilbilimcilerini hala şaşkına çeviriyor...