Büyük sanat koleksiyonerlerinin devamlılıklarının temelinde sanata yönelik güçlü bir tutku vardır. Büyüleyici ancak oldukça karmaşık olan sanat dünyasına girmelerinin ana motivasyonu bu tutkudur. Tabii bunun yanında prestij, sosyal statü veya finansal yatırım yönleri de bir koleksiyon oluşturmada etkisi olan unsurlardır. Ama bu unsurlar koleksiyon oluşturma kararını alırken yalnızca ufak bir rol oynamalıdır—tarih boyunca yaşamış büyük koleksiyonerler bize içinden karakter fışkıran başarılı bir koleksiyon oluşturmanın yalnızca içsel motivasyon ve kişisel ilkelerle mümkün olduğunu göstermektedir.
Alpin Albayrak, Ahmet Oran
Bu bağlamda ilk olarak koleksiyonerler ve eserlerin arasındaki bağlantıyı kavramak çok önemlidir. Sanat koleksiyonu yapmalarının sebebi bunun ruhsal ve entelektüel olarak zenginleştirici yanıdır. Bazı eserler onlara geçmiş olayları hatırlatıyor olabilir. Bazen koleksiyonerler, yaşamlarında o anki durumlarına yönelik bir anlam yükleyerek eserlerle bağ kurarlar. Bunun yanı sıra elbette bir eserin estetik cazibesi de büyük önem taşımaktadır. Bu birine aşık olmak gibidir, açıklanması mümkün değildir. Sanatta bu estetik cazibe için kullanılan bir terim mevcuttur. Je Ne Sais Quoi (belirli belirsizlik) terimi her sanat eserinin insanları bireysel olarak kendine çeken açıklanamaz bir niteliğe sahip olduğunun altını çizer. Bu sebeple koleksiyonerler koleksiyonlarına eser eklemenin coşku ve sihir dolu bir mesele olduğunu iddia ederler.
Burcu Acartürk Yıldız, Kemal Seyhan
Elbette bir yandan da güncel sanat koleksiyonerleri sürekli sanatçılarla buluşmaktadırlar. Stüdyolarda, galeriler ya da sergi açılışlarında toplandıklarında sanat sevgileri sebebiyle sanatçı ve koleksiyoner arasında anında bir bağ ortaya çıkar. Bazı koleksiyonerler için sanatçıyı tanımak bir esere sahip olmak kadar önemlidir. Bu yüzden bu buluşmalardan sık sık yaşam boyu süren profesyonel ilişkiler ve arkadaşlıklar doğar; bunlar hem sanatçı hem de koleksiyoner bakımından faydalıdır.
Emir Bahadır
Sanatçı ve koleksiyoner arasındaki bu önemli kişilerarası ilişki ALEM Dergisi'nin uzun süreli fotoğraf projesi "What Collectors Collect"in kavramsal çerçevesini oluşturmaktadır. İlk olarak 2018'de açığa çıkan proje bu yıl üçüncü kez sanatçı ve koleksiyonerler arasındaki bağlantıyı büyüleyici fotoğraflarla gözler önüne seriyor. Sergi, bu yılki Contemporary Istanbul'da Mehmet Erzincan'ın çektiği beş fotoğraf üzerinden sanat dünyasının çok farklı iki kulvardaki ana karakterlerinin aralarındaki bağları açığa çıkarıyor. Sergilenen ikili portreler her bir kişinin karakterini yansıtmakla beraber bir yandan da sanat yoluyla kurdukları şahsi bağları temsil ediyor.
Sinan Temo, Haluk Akakçe
Bu yılki sergi koleksiyonerler Nesrin Esirtgen, Sinan Temo, Burcu Acartürk Yıldız, Alpin Albayrak, Emir Bahadır ve sanatçılar Hale Tenger, Haluk Akakçe, Kemal Seyhan, Ahmet Oran, Çağrı Saray arasındaki iş birliğinden oluşmaktadır. ALEM Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Gözde Yörükoğlu Ersu projenin temellerini atmış ve fotoğrafçı Mehmet Erzincan ve stil danışmanı Bengisu Gürel'in etrafında profesyonel bir ekip toplamıştır. Seriyi oluşturan fotoğraflar, temellerindeki biçimsel sentaks doğrultusunda oluşturulmuştur; her fotoğraf bir koleksiyoner, bir güncel sanatçı ve aralarındaki bağlantıya yol açan eseri resmetmektedir. Karanlık bir fonun önünde dramatik spot ışıkları altında kurgulanan ve sanatsal bakımdan cezbedici olan fotoğraflar güncel sanat koleksiyonerliğinin tabiatını anlayabilmemiz için çok önem taşıyan o sosyokültürel üçgeni ortaya koyuyor. Sanatçı ve koleksiyoner arasındaki kişilerarası ilişkinin önemini vurgulayarak sanat koleksiyonu yapmanın sosyal boyutunu öne çıkarıyor. Ancak "What Collectors Collect" yalnızca bu ilişkiyi açığa çıkarmakla kalmıyor. Aynı zamanda hem koleksiyoner olma hem de koleksiyon oluşturma kavramlarının algısına olumlu katkı sağlıyor. Bu nedenle proje estetik değerinin yanı sıra fotoğrafları hem ALEM'in geniş okuyucu kitlesine hem de Contemporary Istanbul'un on binlerce insandan oluşan sanatsever kitlesine sunarak sanatçıların ve koleksiyonerlerin görünürlüklerini artırıyor. Proje sanatta aracılığa alternatif ve eğlenceli şekilde hoş bir örnek teşkil ediyor. Bu anlamda ALEM sanat izleyici kitlesinin genişlemesine katkıda bulunurken güncel sanat koleksiyonculuğunun popülerleşmesinin de artışına önayak oluyor.
Nesrin Esirtgen, Hale Tenger
Yazı: Marcus GRAF
Fotoğraflar: Mehmet ERZİNCAN
Proje direktörü: Gözde YÖRÜKOĞLU ERSU
Prodüksiyon: Ceylan YENİACUN ŞİMŞEK, Ayça BARUT TANMAN
Styling: Bengisu GÜREL
Video: Ziya KİNO
Fotoğraf asistanları: Hasan DOĞANAY, Betül KAYNAR
ALEM "What Collectors Collect" Sergisiyle Contemporary Istanbul'da