Doğu Ekspresi ile Yeni Keşifler
4 dakika okunma süresi
Özlem ÜNSAL
Yeni para, gelişmekte olan ekonomiler, spekülasyon, lüks tüketim alanına giren sanat modası gibi etkenlerin beslediği bir fiyat tırmanışı. Sanat piyasası günümüz zenginliğinin özelliklerini de yansıtıyor. Bireylerin sahip olduğu devasa zenginlikler, milyarderlerin en iyi sanat eserlerini kendi özel koleksiyonlarına katma çabasını körüklüyor. Forbes Dergisi’nin son verilerine göre dünyadaki toplam milyarder sayısı 1426. Öte yandan Rus milyarder Roman Abramoviç gibi bir yata bir milyar dolar harcayabiliyorsanız, birkaç milyon doları da bir tabloya harcamamanız için hiçbir neden yok. Üstelik kendinize yeni bir yat yaptırmak mümkün, ama yeni bir Manet, Cézanne ya da Da Vinci yaptırmanız mümkün değil; bunların herhangi bir eseri piyasaya sürüldüğünde diğer koleksiyoncularla rekabete girmeniz gerekiyor.
“SALVATOR MUNDI” /LEONARDO DA VINCI
Gerçekliği hala tartışmalı, bir dönem Leonardo’ya ait olmadığı düşünüldüğü için 60 dolara satılmış olan Salvator Mundi, Christie’s müzayede evi tarafından Da Vinci’nin “ikinci Mona Lisa’sı” olarak tanıtıldı.
Londra’da ve New York’ta özel gösterimle sergilenen hatta tanıtım faaliyetinde Leonardo di Caprio oynatılarak yoğun bir pazarlama faaliyetiyle satışa sunulan eser, kıran kırana geçen açık arttırma sürecinde son dakika gelen iddialı hamle ile satıldı. Eserin satış rakamı ve farkı açan teklif gözleri Arap dünyasına çevirmişti... Müzayede evi Christie’s de, New York’ta 450.3 milyon dolara satın alınan ve sanat dünyasını şaşkına çeviren tablonun alıcısını açıklamayı kararlılıkla reddetti. Akabinde açıklama Louvre Abu Dhabi’den geldi, müze resmi twitter hesabından İngilizce, Fransızca ve Arapça “Da Vinci’nin Salvator Mundi, #LouvreAbuDhabi’ye geliyor” yazdı.New York Times, elde ettiği bilgilere göre alıcıyı, Suudi Arabistan Prensi Bader bin Abdullah bin Muhammed bin Farhan el-Saud olarak belirledi.
“THE CARD PLAYERS” PAUL CEZANNE
Fransız Post-empresyonist (Ard İzlenimci) ressam Paul Cezanne’ın ‘Kart Oyuncuları’ tablosunun, Yunanlı müzayede firması George Embiricos’tan satın alındığını duyuran Vanity Fair Dergisi, Katar Emiri Hamad bin Halife al Tani’nin kızı Prenses Miyase’nin ödediği miktarın (250 milyon dolar), bir tabloya şimdiye kadar verilen en yüksek fiyat olduğunu yazdı.Sanat dünyasına ve sanatçılara verdiği destekle bilinen Prenses, aynı zamanda da Forbes Dergisi tarafından ‘Sanat dünyasının kraliçesi’ ve ‘Dünyanın en güçlü 100 kadını’ arasında gösterilmişti.
“LE Rêve”(RÜYA)/ PABLO PICASSO
2007 yılında Las Vegaslı kumarhane sahibi Steve Wynn, Picasso’nun “Le Rêve” (Rüya) adlı tablosunu 139 milyon dolara satacakken dirseğiyle yanlışlıkla deldiğinde yüzündeki dehşet ifadesini tahmin edebilirsiniz. Bu tablo Picasso’nun 1932’de metresi Marie-Thérèse Walter ile yaşadığı ihtiraslı aşk döneminde yaptığı duyumsal tablolardan biriydi. Bu satışla Picasso eserlerinin fiyatı yeni bir rekor kıracaktı. Ta ki milyarder iş adamı Steve Cohen, delinen tabloyu satın alma işini iptal edinceye kadar. Başarılı bir tamir işleminin ardından bu tablo daha sonra 155 milyon dolara satılarak yine rekor kırmış oldu.
“THREE STUDIES OF LUCIAN FREUD” /FRANCIS BACON
2013’te gerçekleşen, dönemin sanat piyasası için yüksek tansiyonlu satışlardan birinin başrol oyuncusu bir triptik olan Bacon imzalı “Freud Üçlemesi”, sanatçının satış rekoru olarak karşımıza çıkıyor. ABD’de bulunan Christie’s müzayede evinde 2013 yılında yapılan açık artırmada dışavurumcu İngiliz ressam (1909) Francis Bacon’ın ‘Freud üçlemesi’ isimli triptik tablosu, 142 milyon dolara alıcı bulmuş ve bu fiyatıyla ‘bugüne kadar müzayedelerde satılan en yüksek fiyatlı sanat eseri’ unvanını kazanmıştı. ABD’de yayımlanan New York Post Gazetesi, bu ismin Katar Şeyhi’nin kız kardeşi Prenses Şehika Miyase olduğunu öne sürdü. 2011’ de Cezanne’ın “The Card Players” isimli tablosunu 250 milyon dolara satın alan prenses, dünyaca ünlü mimarlar ve tasarımcılarla da anlaşarak ülkede müzeler yaptırıyor.
“NO.5, 1948” / JACKSON POLLOCK
2006 yılında Amerikalı iş adamı David Geffen, 20. yüzyılda savaş sonrasının en büyük sanatçılarından biri kabul edilen, soyut dışavurumcu ABD’li ressam Jackson Pollock’ın “No. 5, 1948” adlı tablosunu, 140 milyon dolara Meksikalı iş adamı David Martinez’e sattı.